کسب و کار خبر در حال از هم پاشیدن است و اکنون هوش مصنوعی هم وارد شده تا کار را تمام کند؛ البته این چیزی است که حداقل برخی نگرانی آن را دارند. هوش مصنوعی اولین فناوری نیست که وضعیت موجود روزنامهنگاری را به هم میزند و آخرینش هم نخواهد بود.
اولین لرزههای هوش مصنوعی از هم اکنون اثرات خود را در اتاق خبر نشان داده است. در برخی رسانهها هوش مصنوعی وارد کار تیتر نوشتن، مدیریت محدودیت دسترسی برای افزایش اشتراک، تبدیل اخبار به محتواهای صوتی، پیداکردن سوژههای جدید، بررسی حقایق، ویرایش و کارهای بیشتری شده است.
بر خلاف انقلابهای فناورانه قبلی، هوش مصنوعی برای تغییر کسب و کار خبر در تمام سطوح آن آماده است. اگر بطور موثر مورد استفاده قرار گیرد، موجب میشود که خبرها صحیحتر و به موقعتر منتشر شوند. اما اگر با بی دقتی استفاده شود، میتواند به تولید حجم زیادی از هرزنامهها منجر شود.
پولیتیکو در این زمینه با «فلیکس م. سیمون» گفتوگو کرده است. سیمون نامزد دکترا در آکسفورد است که به تازگی مقالهای درباره آینده روزنامهنگاری هوش مصنوعی منتشر کرده و جوانب مثبت و منفی هوش مصنوعی در اتاق خبر را تحت بررسی قرار داده است.
وی درباره حضور هوش مصنوعی در اتاق خبر میگوید: هوش مصنوعی تنها در اتاق خبر نیست بلکه بطور گستردهتر در سازمانهای خبری وجود دارد که اتاق خبر هم بخشی از آن است. اگر محتوای شما روی گوشی یا رایانه مصرف کننده خبر قابل دسترسی است و هرگونه توصیهای درباره خبرها و مقالات دریافت میکنید، در بسیاری از موارد این کار توسط هوش مصنوعی و یادگیری ماشین انجام میشود. همچنین در مواردی مصاحبه ضبط میشود و سپس هوش مصنوعی آن را تایپ میکند. برخی رسانهها نیز از هوش مصنوعی برای کارهایی مانند خلاصهنویسی استفاده میکنند. همچنین میتوانید اجازه دهید که یک صدای تولیدی هوش مصنوعی مقالات را برای شما بخواند.
این کارشناس در خصوص نقشهراه استفاده از هوش مصنوعی در اتاق خبر گفت: این یک تخصیص مداوم و جاری خواهد بود اما با سرعتهای متفاوت که بستگی به نیاز و توانایی و ذهنیت فرهنگی افراد و منابع سازمانهای خبری مختلف خواهد داشت؛ بنابراین سازمانی که جای پای محکمی در روزنامهنگاری داده دارد، احتمالا از هوش مصنوعی برای پوشش عمیقتر در این حوزه استفاده خواهد کرد.
وی همچنین در خصوص اینکه روزنامهنگاران واقعی چه کاری میتوانند انجام دهند که هوش مصنوعی قادر به انجام آن نیست، خاطرنشان کرد: کارهایی مانند کسب اعتماد افراد، ایجاد ارتباط و پیوند با منابع خبری شاید در طول ماهها و حتی سال ها، اینها کارهایی است که هیچ سیستم هوش مصنوعی در حال حاضر قادر به انجام آنها نیست زیرا متکی به تعاملات انسانی هستند.
سؤال دیگری که مطرح شده، این است که هوش مصنوعی چگونه میتواند روزنامهنگاری را ارتقا دهد که سیمون در این زمینه میگوید: اینکه هوش مصنوعی موجب ارتقای روزنامهنگاری خواهد شد، به هیچ وجه یک نتیجهگیری متقن و قطعی نیست بلکه باید تصمیم گرفته شود که از این فناوری برای آن مقصود استفاده شود. این چیزی نیست که بطور اتوماتیک اتفاق بیافتد.
وی خاطرنشان کرد: عکس این قضیه هم محتمل است اگر شما یک سازمان خبری باشید که به فکر افزایش مخاطب هستید و لزوما به کیفیت روزنامهنگاری فکر نمیکنید، این وضعیتی است که اخیرا در مورد رسانه CNET روی داد و این سایت مطالب بی سر و ته تولیدی هوش مصنوعی را منتشر کرد.
مسئله اساسی این است که سازمان خبری تصمیم بگیرد میخواهد با هوش مصنوعی به کجا برسد و چه کاری انجام دهد.
این کارشناس در خصوص نوع استفاده روزنامهنگاران از سیستمهای کنونی هوش مصنوعی اظهار داشت: پاسخ به این سؤال بستگی دارد به اینکه از چه نوع سیستم هوش مصنوعی صحبت میکنیم. هوش مصنوعی در بهترین حالت به عنوان مجموعهای از روشها، سیستمها و رویکردهای مختلف شناخته میشود که در مکان های مختلف برای کارهای متفاوت استفاده میشود. اینها در نهایت سیستمهای رایانهای خیلی خوبی هستند اما انسان نیستند.
وی خاطرنشان کرد: من برای جستوجوی اطلاعات بطور کورکورانه به این سیستمها اعتماد نمیکنم اما اینها برای کارهایی مانند ویراستاری یا خلاصه کردن نسبتا خوب هستند. در هر صورت من همیشه مطالب را مجددا بررسی و چک میکنم.
یکی از یافتههای این کارشناس این است که هوش مصنوعی موجب تقویت نابرابریهای موجود در میان رسانهها میشود و داراها گوی رقابت را از دیگران میربایند.
سیمون در این خصوص میگوید: اگر شما یک سازمان خبری بزرگ باشید، میتوانید در زمینه تحقیقات و توسعه سرمایهگذاری کنید و یک هوش مصنوعی بهینهسازی شده بسازید اما یک سازمان کوچک باشید و به جای سازنده فناوری دریافت کننده خواهید بود. سازمان های بزرگ میتوانند وارد مذاکرات مستقیم با مایکروسافت و گوگل شوند.
وی در پاسخ به اینکه آیا شرکت های بزرگ فناوری میتوانند از قدرت خود برای تقویت کنترل بر اطلاعات خبری استفاده کنند، گفت: از بسیاری جهات همین الان هم این کار را کرده اند؛ به خصوص اگر به شیوه توزیع خبر توسط گوگل و متا نگاه کنید، متوجه میشوید که نوعی وابستگی بین آنها وجود دارد. اگر شما به گیرنده فناوری به جای سازنده فناوری تبدیل شوید، به زیرساختهای محاسباتی «ابر» (کلاود) از جاهایی مثل مایکروسافت متکی خواهید بود.
این کارشناس همچنین در خصوص مشکلات ناشی از وابستگی اتاقهای خبر به هوش مصنوعی گفت: اگر ندانید که اطلاعات از کجا میآید، این میتواند مشکل ایجاد کند. ممکن است کسی شما را به نقض کپیرایت یا سرقت ادبی متهم کند. اگر واقعا ندانید این سیستمها چگونه کار میکنند و اگر ندانید کجا کار میکنند و کجا شکست میخورند، این موضوع میتواند مشکلاتی در فرایند روزنامهنگاری ایجاد کند.