ستاره صبح/پیام فیض: جو بایدن رئیسجمهور ایالاتمتحده اعلام کرد که به دلیل کاهش ذخایر نظامی اوکراین تصمیم گرفتهایم بمبهای خوشهای به آن کشور ارسال کنیم. این تصمیم آمریکا موجی از مخالفت را به دنبال داشت.اسپانیا،آلمان و فرانسه از جمله کشورهای اروپایی هستند که با این تصمیم مخالفت کردند.سازمان ملل ارسال سلاحهای خوشهای به اوکراین را بستری برای کشتار غیرنظامیان خواند. روسیه در واکنش به این تصمیم گفت واشنگتن بشریت را به «مناقشهای جهانی» نزدیک میکند. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به این تصمیم در توییتی نوشت: این اقدام نمونهای دیگر از اقدامات بیثبات کننده آمریکا و نیز صادرات تسلیحاتی است که بدون تبعیض به کشتار و ویرانی بیشتر کمک میکند. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتوگویی با عبدالرضا فرجی راد دیپلمات پیشین انجام داده که در ادامه میخوانید:
-به نظر شما ارسال بمب های خوشه ای به اوکراین ارتباطی با شورش واگنرها در روسیه دارد؟ خیر به عقیده بنده ارسال بمبهای خوشهای به کی یف از طرف آمریکا ارتباطی با تضعیف جایگاه پوتین بعد از شورش واگنرها ندارد. اروپا با این اقدام مخالف است. حتی ریشی سوناک اعلام کرد که انگلیس جزو کشورهایی است که استفاده از بمبهای خوشهای را به دلیل کشتار غیرنظامیان ممنوع اعلام کرده است. در واقع سوناک به آمریکا کنایه زد اما اسمی از دولت بایدن نبرد. آمریکا با هدف تضعیف روسیه و پوتین چنین کاری قصد دارد انجام دهد. به عقیده بنده آمریکا از بمبهای خوشهای در برابر روسیه بهعنوان یک اهرم بازدارنده استفاده میکند. زیرا نمیخواهد آتشبس احتمالی به نفع روسیه تمام شود. آمریکا هزینههای زیادی از نظر لجستیکی و مالی برای اوکراین انجام داده بنابراین اگر آتشبسی اتفاق بیفتد این کشور در درون باید پاسخگو باشد.
-به نظر شما دلایل آمریکا برای ارسال مهمات خوشهای به اوکراین چیست؟ با نگاهی به تحولات میدانی و سیاسی موجود در اوکراین به نظر میرسد که غرب به دنبال یک نوع آتشبس باشد. اما به نظر میرسد برخلاف این خواسته غرب ایالاتمتحده و انگلیس به دنبال شعلهور کردن آتش جنگ اوکراین هستند. زیرا تصمیمات اخیر این دو کشور در یک سال گذشته مؤید این ادعاست. غرب میخواهد آتشبس انجام شود اما وقتی که پای میز مذاکره مینشینند، اوکراین بازنده جنگ نباشد یا حداقل درگیریهای فعلی برنده مشخص نداشته باشد. بر همین اساس به نظر میرسد ارائه بمبها یا مهمات خوشهای به اوکراین هم به همین دلیل انجام شده است؛ چراکه حملات بهاری اوکراین هم موجب شده تا روسیه پاسخ این کشور را در میدان نبرد بدهد اما بهرغم این حملات بهاری، اوکراینیها نگران تحرکات روسیه هستند. لذا آمریکا به دنبال آن است که در حوزه میدانی با ارائه بمبهای خوشهای، تلاش کند تا اوکراین بازنده نبرد نشود و روسیه هم برنده این درگیری نظامی به حساب نیاید. مسئله اینجاست که آلمان با این اقدام ایالاتمتحده مخالف است و به همین دلیل فرانسه هم مخالف تحویل بمبهای خوشهای به اوکراین خواهد بود. چندین کشور اروپایی دیگر آرامآرام با این اقدام آمریکا مخالفت خواهند کرد. در این میان باید توجه کرد که این تسلیحات به اوکراین داده نشده که همین امروز از آن علیه نیروهای روسیه استفاده شود، بلکه آنها میخواهند زمانی که روسیه اقدام به پیشروی کرد، برای بهم خوردن تعادل فعلی از این تسلیحات استفاده کنند. -به نظر شما اعتراضات برخی کشورها و نهادهای بینالمللی باعث انصراف آمریکا از تحویل سلاح به اوکراین میشود؟ اینکه بسیاری از کشورها و حتی سازمان ملل متحد و همچنین برخی از نهادهای نظارتی بینالمللی تحویل بمبهای خوشهای به اوکراین را محکوم میکنند، بهنوعی دست روسیه را در اقدامات نظامی و سیاسی باز میگذارد؛ چراکه دیگر نمیتوان این تسلیحات را یک نوع تسلیحات متعارف در سطح بینالمللی و حتی برای استفاده در میدان جنگ دانست. بر همین اساس در صورت پیشروی روس ها در جنگ، این اقدام آمریکا سبب میشود که جلوی ارتش روسیه با استفاده از سلاح شیمیایی گرفته شود. لذا معتقدم که نظر اروپاییها در این مورد مهم و درست است. ارائه بمبهای خوشهای به اوکراین از سوی ایالاتمتحده درحالیکه اقداماتی درباره آتشبس در جریان است، غیرمنتظره به حساب میآید. بهعنوانمثال گفتوگوهای وزیر خارجه روسیه با شخصیتهای غیررسمی آمریکا در نیویورک، فعالیت چین و نشستی که در دانمارک برگزار شد. به همین دلیل معتقدم ایالاتمتحده در وضعیت کنونی جنگ، خواهان آتشبس است؛ چراکه آنها میدانند اوکراین بالاترین حد توان خود را در نبرد با روسیه خرج کرده و ناتو و اروپا هم تمام کمکهای تسلیحاتی و مالی خود را به این کشور ارائه دادهاند ولی توان کییف با توجه به مهاجرت ۱۲ میلیون نفر در داخل و خارج از اوکراین دیگر همانند گذشته نیست و نمیتواند آنگونه که تصور میشود به جنگ با روسیه ادامه دهد. -به نظر شما پهپادهایی ایرانی آیا ارتباطی با تصمیم برای ارسال بمب خوشه ای به اوکراین دارد؟ غرب چند قطعنامه بهعنوان متجاوز علیه روسیه صادر کرده است. بر اساس قطعنامه 2231 ایران نمیتواند معاملات تسلیحاتی داشته باشد. بنابراین بمبهای خوشهای را نمیتواند در مقابل پهپاد قرار داد. هرچند ایران هم ارسال سلاح به اوکراین را اینگونه توجیه میکند که خواستار استفاده این سلاحها در جنگ اوکراین نیست. به نظر میرسد آمریکا به این نتیجه رسیده که اوکراین نمیتواند در جنگ پیروز شود. به همین دلیل بمب خوشهای برای اوکراین میفرستد تا در صورت حمله گسترده روسیه بتواند جلوی پیشروی آنها را بگیرد. ارسال بمب خوشهای دست پوتین را به لحاظ سیاسی و نظامی باز میگذارد تا بتواند بگوید امریکا سلاحهایی به اوکراین میدهد که 123 کشور دنیا آن را نامتعارف شناسایی کرده بنابراین ما هم میتوانیم دست به سلاحهای کشتارجمعی بزنیم.