با وجود اینکه بازار مسکن در رکود است هر ماه افزایش قیمت را تجربه می کنیم. اقتصاد مسکن این وضعیت را چطور توضیح می دهد؟ قیمت مسکن در قدم اول به قیمت تمام شده مسکن بر می گردد. برای محاسبه قیمت هر متر مکعب از یک ملک مسکونی با مهندسی معکوس هزینه ای را که برای ساخت آن یک متر مکعب صرف شده به دشت می آورند. قیمت مسکن تابعی از قیمت زمین و قیمت نهاده های ساختمانی است که روند قیمتی آن افزایشی است. اما گرانی مسکن مدتی پیش از افزایش نرخ ارز کلید خورده بود. با توجه به نوسانات ارز مدتی است که شاهد افزایش قیمت در نهاده های ساختمانی هستیم که قیمت تمام شده مسکن را بالا می برد. وقتی نرخ ارز افزایشی است و ارزش پول ملی هم در حال کاهش است. بازار مسکن برای کسانی که می خواهند به جهت حفظ ارزش پول سرمایه ریالی خود را تبدیل کنند، جذابیت پیدا می کند. همین تمایل به خرید مسکن در هفته های اخیر به بازار تکانی داده و قیمت ها در حوزه مسکن صعودی شده است.
خبری مبنی بر خرید و فروش مسکن به دلار، در برخی از مناطق تهران منتشر شده است. آغاز چنین شیوه ای چه نتیجه ای دارد؟ آیا باید منتظر بود این بدعت به سایر مناطق شهری نیز سرایت کند یا خیر؟ این شیوه خرید و فروش در خانه های لوکس و املاک خاص دیده شده ولی نباید نگران باشیم زیرا قانون این شیوه خرید و فروش را مجاز نمی داند و همکاران ما از نوشتن چنین قراردادهایی منع شده اند. برای صنف مشاورین املاک در تهران مشخص است که این نوع خرید و فروش خلاف قانون است و آنها به عنوان واسطه در این معاملات نقشی ندارند. نوع تنظیم قرارداد ها نیز به صورتی است که باید مبالغ دریافتی و مشخصات چک ها و... در متن قرارداد قید شود تا روند معامله شفاف باشد. از این رو هر چه هست توافقی بین خریدار و فروشنده بوده که با توجه به غیر قانونی بودن این نوع معامله و ریسک هایی که به دلیل غیر شفاف بودن این روند وجود دارد، نمی توان انتظار داشت شاهد تکرار یا گسترش این نوع خرید و فروش ها باشیم.
متوسط قیمت مسکن در تهران چقدر تعیین می شود؟ خبرگزاری دولت اعلام می کند رشد قیمت مسکن در آدرماه امسال نسبت به زمان استقرار دولت آقای روحانی نصف شده است؟ آخرین آمار رسمی از متوسط متری 55 میلیون تومان حرف می زند. ولی احتمالا رقم واقعی کمی بیش از این باشد. من نمی دانم این خبرگزاری چطور این ادعا را مطرح می کند؟! زیرا واقعیت های موجود در حوزه مسکن در تهران نشان می دهد معدل مسکن در این شهر چیزی بالاتر از متری 50 میلیون تومان است. در حالی که در سال های گذشته قیمت ها پایینتر از این رقم ها بود. دولت کار در حوزه مسکن را از انتها یعنی از مرحله آمار شروع کرده است! دولتمردان ابتدا باید آستین ها را بالا بزنند و فعل خواستن را صرف کنند، برای آمار دادن زود است. اول باید بخواهند کار انجام شود. در مورد مسکن ما هنوز در مرحله ب بسم الله هستیم. در قدم بعد باید عرضه و تقاضای مسکن آنقدر بالا باشد که در عرضه مسکن مشکل نداشته باشیم. نرخ رشد تولید مسکن در کشور پایین است.
دولت وعده داده بود سالی یک میلیون مسکن تولید می کند. ولی نزدیک به 18 ماه گذشته و هنوز اقدامی صورت نگرفته است. پروژه سالی یک میلیون مسکن آقای رییسی امروز در کدام مرحله از اجرا قرار دارد؟ دولت باید بخش خصوصی را در حوزه مسکن درگیر کند. جایی که خصوصی سازی به نفع دولت است همین حوزه مسکن است. بخش خصوصی در این زمینه از عهده کار بر می آید. بهداشت و آموزش و پرورش نباید به بخش خصوصی واگذار می شد. ذات مسکن می طلبد که بخش خصوصی در این حوزه فعالیت کنند. هزینه جواز برای ساخت مسکن باید کم شود. قیمت نهاده های ساختمانی باید کاهش پیدا کند. سازنده ها باید به تولید مسکن تشویق شوند. بخش خصوصی مسکن را نباید با مشکلات امروز درگیر و زمین گیر کرد.