ستاره صبح/پیام فیض: وزیر کشور از آغاز فعالیت اجرایی این نهاد برای انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری خبر داد که قرار است اسفندماه سال آینده برگزار شود.او در حالی خبر آغاز کار ستادی انتخابات مجلس را می دهد که شرایط اقتصادی و سیاسی در کشور مساعد نیست.شرایط فعلی باعث شده احزاب و فعالان سیاسی توجه چندانی به انتخابات سال آینده نداشته باشند.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با محمدرضا خباز نماینده چهار دور مجلس شورای اسلامی انجام داده که در ادامه می خوانید:
به نظر شما آیا جامعه آمادگی برگزاری یک انتخابات پر شور برای سال آینده را دارد یا خیر؟ اگر به ابتدای انقلاب و شعار های آن زمان برگردیم، امام تحت عنوان جمهوری اسلامی ایران یک نظامی را طراحی کردند که در شعار آن سه رکن وجود داشت. جمهوریت،اسلامیت و ایران.اما هرچه انقلاب جلوتر رفت جمهوریت کمرنگ تر شد.به طوری که در انتخابات ریاست جمهوری 1400 با آن همه شعارهای متوهمانه و حمایت حداکثری از یک کاندیدا ،تنها 48 درصد از مردم پای صندوق های رای آمدند.این موضوع نشان می دهد مشارکت 98.2 درصدی فروردین 1358 در سال 1400 به 48 درصد تبدیل شده است.یعنی 50درصد ریزش داشته که این موضوع ضایعه سنگینی است. اگر چه مسئولان همواره تاکید دارند که انتخابات باید حداکثری برگزار شود اما سخنشان با عملشان یکی نیست.عملکردها به نوعی است که مردم امیدی برای آمدن پای صندوق رای ندارند. 50 درصد از واجدین شرایط در انتخابات ریاست جمهوری 1400 شرکت نکردند زیرا احساس می کردند که مشکلاتشات از طریق صندوق رای حل نمی شود.طی 18 ماه گذشته که دولت سیزدهم روی کار آمده است نه تنها مشکلات معیشتی مردم حل نشده بلکه مردم نسبت به آینده نا امید تر شده اند. اگر با همین دست فرمان دولت سیزدهم پیش برویم در انتخابات بعدی میزان شرکت کنندگان بازهم کاهش خواهد داشت و این موضوع می تواند به میزان مشروعیت سیاسی نظام لطمه بزند.بنابراین اگر شرایط همین گونه باشد و مشکل برجام حل نشود،جلوی فساد اقتصادی به صورت جدی گرفته نشود و همچنین چاپ پول بدون پشتوانه متوقف نشود نا امیدی بازهم باعث خواهد شد که مردم از انتخابات استقبال نکنند.
به نظر شما رویکرد شورای نگهبان چگونه باید باشد که به افزایش مشارکت در انتخابات کمک کند؟ یکی از بحث هایی که به کاهش انتخابات انجامید و جمهوریت را زیر سوال برد نقش شورای نگهبان است.شورای نگهبان با رد صلاحیت افراد شایسته و توانمند و میدان دادن به افراد کارنابلد و ناتوان باعث شد دولت و مجلس جایگاه واقعی خود را از دست بدهد. چند سال پیش یک مجموعه در کشور جایگاه مشاغل را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد و آنها را رتبه بندی کرد..بین 30 شغل، نمایندگی مجلس رتبه 29 را کسب کرد که در رتبه بعد صاحبان بنگاه معاملاتی بودند. عنوان نمایندگی مجلس انقدر افت کرده که بین 30 نفر 29 شده است.این نشان دهنده آن است که مردم آگاه هستند و می دانند کسانی که با رای حداقلی وارد مجلس می شوند توان کار ندارند.گویا برخی اراده کرده اند که مجلسی به تعبیر حضرت امام شکل نگیرد. مردم از مجلس و دولت نا امیدند زیرا عملی که منجر به بهبود اوضاع شود از آنها ندیده اند.امروز اگر شورای نگهبان به 40 سال پیش برگردد و سختگیری خود را کم کند در مشارکت مردم تاثیر گذار است اما امید مردم بازنمی گردد.برخی کاندیدا می گویند اگر ما به صحنه انتخابات بیاییم اما اجازه کار کردن به ما ندهند چرا باید وقت خودمان و ملت را بگیریم.
به نظر شما مجلس چگونه می تواند در زمان باقی مانده نوعی عمل کند که به افزایش مشارکت منجر شود؟ بنده بعید می دانم که بخواهند چنین کاری بکند.اما اگر قرار باشد کاری انجام دهد در وهله اول نمایندگان باید بیانیه بدهند و دلایل عدم موفقیت شعارهای انتخاباتی خود را بیان کنند. آنها نمی توانند دلیل عدم موفقیت را سیاسی کنند زیرا ارکان کشور با آنها همراه بوده است.نمایندگان باید از قوانینی که باعث رویه غلط در کشور شده عذرخواهی کنند.مثلا تصویب قانونی که منجر به تعویق احیای برجام شد از جمله قوانینی بود که به کشور لطمه زد.در غیر این صورت برجام در دولت گذشته حل شده بود و دولت سیزدهم با مشکلات فعلی روبه رو نبود. یکی دیگر از اشتباهات مجلس دعوت از رئیسی برای شرکت در انتخابات بود.اشتباه بعدی هم رای های بدون حساب کتاب بود که به وزرای ناتوان دولت فعلی دادند.این آش ناکارآمدی محصول کار مجلس است. مجلس و تصمیم گیران اشتباهات گذشته خود را بپذیرند.اگر چنین رویکردی باشد امید برای مشارکت فراهم می شود در غیر این صورت شرایط برای حضور مردم اصلا امید بخش نیست.
به نظر شما نقش احزاب در افزایش مشارکت در انتخابات چیست؟ از ابتدای انقلاب یکبار هم وزارت کشور اجازه برگزاری تجمعات طبق اصل 27 قانون اساسی را نداده است.هیچ مجموعه ای اجازه تجمع نگرفته است.پرسش این است که آیا کشور مشکلی ندارد که نیاز به تجمع و اعتراض نداشته باشد؟ این در حالی است که مردم با همه وجودشان مشکلات را درک می کنند. بنابراین در شرایطی که به احزاب اجازه ندادند تا فعالیتی برای مطالبات مردم انجام دهند، بود و نبود احزاب السویه است. ما در حزب اعتماد ملی چندین بیانیه داده ایم اما انگار گوش شنوایی برای این بیانیه ها وجود ندارد.اجازه داده نشده که احزاب جایگاه واقعی خود را پیدا کنند.اکثر مسئولان کشور یا حزب ستیز هستند و یا حزب گریز.در چنین شرایطی چگونه می تواند از مسیر حزب کار مفیدی انجام داد در اکثر کشورهای دنیا احزاب به نمایندگی از مردم فعالیت می کنند و مطالبات مردم را از حکومت مطالبه می کنند.
به نظر شما تا انتخابات مجلس راهکارهایی که بیان شد را می توان اجرایی کرد؟ اگر واقعا اراده ای وجود داشته باشد بله می توان.اما بنده شک دارم که چنین اراده ای وجود داشته باشد.متاسفانه عده ای می پندارند که انتخابات حداقلی خوب است. نیازی به انتخابات حداکثری وجود ندارد و آن را شفاف از رسانه ملی مطرح می کنند و دلیل می آوردند که اگر انتخابات با مشارکت حداکثری برگزار شود از کنترل خارج خواهد شد.