ستاره صبح آنلاین-درگذشت دکتر ناصر تکمیل همایون از چهره‌های بزرگ فرهنگی کشور، بسیاری از دوستداران ایران و جامعه علمی و پژوهشی را دردمند و متأثر کرد. به‌ویژه آنکه مرحوم تکمیل همایون تنها چند روز مانده به سالگرد فروهرها آسمانی شد! زنده‌یاد تکمیل همایون شخصیتی چندبعدی و چندوجهی داشت. یکی از خصوصیات و ابعاد حیات وی، بعد سیاسی‌اش بود. چه‌بسا افراد و گرایش‌های متفاوتی می‌توانند با هویت سیاسی و مدنی او موافق یا مخالف باشند، اما انکار این هویت ثبت شده در دهه‌های اخیر، به هیچ رو سزاوار کوشش‌های او نیست. از نگاه من تکمیل همایون، یک دانشمند میان‌رشته‌ای بود که با داشتن دو دکتری از سوربن در دو رشته جامعه‌شناسی و تاریخ، درایت کافی و شناخت وافی در علوم اجتماعی (جامعه‌شناسی) و علوم انسانی (تاریخ) و رشته‌های همسو و همسایه با آن‌ها را یافته بود و درنتیجه در سپهر گسترده ایران‌شناسی ازجمله تاریخ، جامعه، سیاست، دین، فرهنگ و جغرافیای سیاسی ایران نظرات و دیدگاه خاصی برای گفتن داشت. به همین دلیل، سردبیر مجموعه «از ایران چه می‌دانم؟» دفتر پژوهش‌های فرهنگی دکتر حسن خوشنویس بود که به درخواست و سفارش او سی چهل تن از استادان مختلف نگارش بیش از پنجاه کتاب متنوع در ایران‌شناسی را در این مجموعه بر عهده گرفتند. خود او نوشتن پنج شش عنوان ازجمله خلیج‌فارس را متعهد شد و من هم به پایمردی او دو کتاب در زمینه نهاد دادرسی و دادگستری و دیوان استیفا را تألیف و چاپ کردم. از کارهای دیگر مشترک ما تألیف دایره المعارف ایران یا دانشنامه ایران‌زمین بود که مدیریت علمی عام آن بر عهده دکتر علی بلوکباشی و دکتر تکمیل همایون مدیر بخش تاریخ آن بود و بنده مدیر بخش حقوق و علوم اسلامی آن بودم. این فعالیت علمی بنا بود به‌صورت یک دایره المعارف کامل از سوی سازمان ارتباطات چاپ شود و پس از چندین سال زحمات مشترک ما، به‌عنوان طرحی ملی به کتابخانه ملی واگذار شد و به اهتمام دکتر علی صادق زاده وایقان و همکاران ایشان در کتابخانه ملی در فضای مجازی منتشر شد. این کار موجب گله دوستان از سازمان ارتباطات و واسطه این ارتباط دکتر کیومرث مهدوی شد. از دیگر خدمات مشترک با تکمیل همایون، همکاری مستمر و بی چشمداشت در دادن مقاله به مجله حافظ و ارزانی داشتن فیض حضور در انجمن ادبی ایران و انجمن هم‌اندیشان ایران فرهنگی، با مسئولیت بنده بود. زنده‌یاد تکمیل همایون فراتر از کوشش‌های عالمانه، میراث سیاسی و مدنی ارزشمندی هم برجا گذاشت. مشارکت مؤثر او در حزب ملت ایران به رهبری داریوش فروهر، در طول زندگانی او مستند و غیرقابل‌انکار است. ویژگی برجسته دیگر تکمیل همایون مشارکت او در فعالیت آکادمیک و جامعه دانشگاهی بود. نسبت و پیوند او با دانشجویان نه‌تنها کریمانه و بزرگ‌منشانه بود، بلکه همانند استادان بزرگوار نسل پیشین، مانند دکتر غلامحسین صدیقی، دکتر اصغر مهدوی، آقا محمد سنگلجی و دکتر سیدحسن امامی و دیگران قابل‌توجه بود. او برای شاگردان یک مربی دلسوز و به‌مثابه یک پدر مهربان و برای همکاران و دوستان که من هم افتخار همراهی و همکاری او را داشتم یک رفیق شفیق و دوست صمیمی و بی غل و غش بود. روحش شاد و یادش گرامی و راهش پر رهرو باد.