کد خبر : 400773 تاریخ : ۱۴۰۱/۵/۳ - 03:53
عبدالرضا فرجی راد دیپلمات پیشین در گفتگو با ستاره صبح آنلاین : انگیزه برای احیای برجام از بین رفته است/ تحریم‌های غرب ایران را به سمت چین و روسیه سوق داده است ستاره صبح/پیام فیض: امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه در یک گفتگوی تلفنی با سید ابراهیم رئیسی که 120 دقیقه به طول انجامید خطاب به رئیس‌جمهور گفت: احیای برجام «هنوز ممکن است» و باید «هرچه سریع‌تر» انجام شود. حسن روحانی رئیس‌جمهور پیشین در دیدار عیدانه با مسئولان دولت‌های یازدهم و دوازدهم گفت: اگر مصوبه هسته‌ای 18 آذر 99 نبود برجام احیا می‌شد. در این ارتباط ستاره صبح با عبدالرضا فرجی راد دیپلمات پیشین گفتگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید:

ستاره صبح آنلاین-  شما گفتگوی دوساعته روسای جمهور ایران و فرانسه بعد از سفر پوتین به تهران چگونه ارزیابی می‌شود؟
اروپا و غرب از نزدیک شدن ایران به روسیه نگران هستند. غرب مدعی است ایران بین نزدیکی به روسیه و توافق هسته‌ای باید یکی را انتخاب کند. به نظر می‌رسد به لحاظ ژئوپلتیک تحولاتی در حال رخ دادن است که امکان دارد به ضرر غرب تمام شود. گفتگوی طولانی مدت رئیسی با ماکرون بی‌ارتباط با سفر پوتین به تهران نیست. در این گفتگوی تلفنی علاوه بر مسائل روابط بین‌الملل، روابط دوجانبه تهران-پاریس مانند آزادی زندانیان فرانسوی در تهران موردبحث و بررسی قرارگرفته است. مطالبه پاریس از تهران درباره تبادل زندانیان در راستای مصوبه پارلمان بلژیک که اخیراً تصویب‌شده قابل ارزیابی است. این‌گونه مسائل زمان‌بر است اما بالأخره بین دو کشور حل‌وفصل می‌شود.

  با توجه به اظهارات روحانی مبنی بر عدم احیای برجام به علت قانون مجلس، آیا قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها مانع احیای برجام در سال 99 شد؟
روحانی در اواخر دوره دولتش بارها به صورت علنی تأکید کرد که یک‌قدم تا احیای برجام باقی‌مانده است. همان زمان مذاکره‌کننده ارشد دستگاه دیپلماسی گفت که 85 درصد کار تمام‌شده است. روحانی معتقد است که قانون مجلس اجازه نهایی شدن توافق را نداده اما به نظر من نمی‌توان تمام تقصیر را به گردن قانون مجلس انداخت.  مجلس در بحث توافق هسته‌ای نقش اساسی ندارد. پرونده برجام در شورای عالی امنیت ملی موظف است. نمی‌توان گفت که تنها علت عدم احیای برجام قانون مجلس است. برجام مانند ماه‌های اخیر در اولویت تصمیم‌گیری کشورها نیست و به‌نوعی انگیزه‌ها برای احیای آن از بین رفته است. چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای هم دیگر وجود ندارد. احتمال رسیدن به توافق نسبت به گذشته کمتر شده است. لازم است کشورها غربی اگر به دنبال احیای برجام هستند به جای اینکه مدام از اتمام زمان صحبت کنند آمریکا را متقاعد به همکاری و سازش کنند. دولت آمریکا فرصت طلایی در دوره روحانی را از دست داد. آن‌ها باید می‌دانستند با تغییر دولت در ایران احیای برجام کار سختی خواهد شد. آمریکا مسائل منطقه‌ای و امنیت اسرائیل را نسبت به پرونده برجام در اولویت می‌داند. اگر آمریکا نمی‌تواند به خواسته ایران مبنی بر دادن تضمین تن دهد به دنبال یک راه جدید باشد. اروپا باید بداند تلاش برای نشستن پشت میز مذاکرده فایده‌ای ندارد بلکه راه حل و طرح جدید می‌تواند مسئله را حل کند. غرب نمی‌تواند همزمان در پرونده برجام و جنگ روسیه از طرف مقابل بخواهد که تمام شروط آنها را بپذیرند. غرب اگر اندکی از تحریم‌ها را لغو می‌کرد به طرف ایرانی اثبات می‌شد که برای احیای برجام جدی است. تحریم‌های غرب ایران را به دلیل مسائل اقتصادی به سمت چین و روسیه کشانده است. لازم است غرب و آمریکا تحلیل و نگاه جدیدی برای حل مسئله هسته‌ای ایران داشته باشند. شاید لازم باشد برای بسترسازی اعتماد بین کشورها یک توافق کوتاه مدت در دستور قرار بگیرد. آمریکا نباید همه تخم مرغ‌ها خود را در سبد اسرائیل بگذارد. واشنگتن نمی‌تواند به خاطر اسرائیل منافع ایران را در نظر نگیرد. آمریکا اگر سیاست‌های دولت ایران را قبول ندارد مردم کشور چه گناهی کرده‌اند که به دلیل تحریم زیر فشار مشکلات اقتصادی رفته‌اند. در چنین شرایطی ایران مجبور می‌شود برای حفظ ساختار اقتصادی خود به سمت روسیه و چین گرایش پیدا کند. اگر آمریکا نتواند اسرائیل را کنترل کند ممکن است به اتفاقات ناگواری در منطقه ختم شود.

  تحلیل شما از انتصابات جدید در وزارت امور خارجه و تغییر سفیر ایران در سازمان ملل چیست؟
تغییر سفرا در کشورها و یا سازمان ملل معنای خاصی ندارد و یک عرف دیپلماتیک است. دوره سفرا و دیپلمات‌ها در هر کشور 3 سال است اما امکان دارد که تا 4 سال هم ادامه پیدا کند. در 6 کشوری که سفرای آنها به تازگی منصوب شده دوره خدمت سفرا به اتمام رسیده است. انتخاب سعید ایروانی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل درست و بجا بود. او یک تحلیلگر است که به مسائل داخلی ایران به واسطه معاونت دبیر شورای عالی امنیت ملی واقف است. حضور او در وزارت خارجه تجربه خوبی برای ایروانی رقم زده است. ایروانی در مقطعی حساس سفیر ایران در بغداد بود که بجای چندین سفیر فعالیت می‌کرد. او از پختگی لازم در ارتباط با آمریکا و غرب از زمان سفارتش در بغداد به دست آورده است. با توجه به اینکه ایران کماکان با آمریکا مشکلات زیادی دارد انتخاب سفیر ایران در سازمان ملل از اهیمت ویژه‌ای برخوردار است. چنین فردی باید مورد اعتماد نظام باشد و پیچیدگی‌های سیاسی در داخل کشور را بداند.