ستاره صبح آنلاین- هزاران نفر از مردم عراق در سال 1398 (2019) در یک تظاهرات عظیم شرکت و خواستار تغییر شدند. آنها خواستار پایان دادن به فساد فزایندهای شدند که ثروت نفتی کشورشان را بر باد میداد. آنها همچنین خواستار خدمات عمومی بهتر مانند آب و برق قابلاطمینان شدند.
امروز (یکشنبه 18 مهرماه) رأیدهندگان عراقی برای پنجمین بار از زمان برکناری صدام حسین دیکتاتور پیشین پس از حمله آمریکا در سال 1382 برای انتخاب پارلمان جدید، پای صندوقهای رأی میروند؛ اما بسیاری از عراقیها میگویند دلیلی برای رأی دادن نمیبینند. به گفته تحلیلگران سیاسی، احزاب کنونی در قدرت مجدداً بر پارلمان تسلط خواهند یافت. جوانان عراقی میگویند که هیچ آیندهای برای خود در این کشور نمیبینند.
نگاهی به رأیگیری و مسائل کلیدی
پس از سالها مشاهده عدم موفقیت احزاب سیاسی موجود در اداره مؤثر کشور، مشارکت امروز آزمونی خواهد بود برای آنهایی که هنوز به سیستم سیاسی عراق اعتقاد دارند. به گفته کمیسیون انتخابات عراق، بیش از 25 میلیون رأیدهنده ثبتنام کردهاند. همچنین بیش از 3200 نامزد برای 329 کرسی در پارلمان به رقابت میپردازند. نمایندگان پارلمان جدید نخستوزیر بعدی را انتخاب خواهند کرد، پستی که در حال حاضر در دست مصطفی الکاظمی است.
قانون جدید انتخابات به عراقیها اجازه میدهد بهجای فهرست گسترده احزاب، به نامزدهای خاصی رأی دهند. هدف این است که سیاستمداران را بیشتر پاسخگو کرده و یک فرایند انتخاباتی را که بهطور فزایندهای از بیتفاوتی و تقلب مسئولین برگزارکننده انتخابات رنج برده است، تقویت کند؛ اما یک مشکل عمده این است که اکثر احزاب سیاسی تازه تأسیس یا نامزدهای مستقل از بودجه یا قدرت سازماندهی یکسانی با احزاب بزرگتر برخوردار نیستند. بهعلاوه، برخی از نامزدهای جدید میگویند که توانایی آنها در مبارزات انتخاباتی با تهدیدها و حتی تلاش برای ترور مختل شده است؛ بنابراین انتظار نمیرود که این نامزدها کرسیهای زیادی را به دست آورند و احزاب موجود احتمالاً بیشترین سهم در آراء را خواهند داشت.
در میان اکثریت جمعیت شیعه عراق، جنبش صدریست به رهبری مقتدی صدر روحانی محبوب برای کسب بیشترین رأی با الفتح، ائتلافی از احزاب سیاسی رقابت خواهد کرد.
سیاستمداران مناطق دارای اکثریت سنی با وعده کمک به بازسازی مناطق بسیاری که در جنگ چندین ساله عراق علیه داعش ویران شده بود، پا به مبارزه انتخاباتی گذاشتهاند. حزب محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان، یکی از محبوبترینها در این مناطق است که توسط خمیس خنجر تاجر معروف با صرف هزینههای کلان در مبارزات انتخاباتی، به چالش کشیده میشود.
بسیاری از عراقیها آمریکا را مسئول مشکلات حکومت کشورشان میدانند
احزاب سیاسی عراق با حمایت ایران خواستار خروج نیروهای آمریکایی از عراق شدهاند؛ این بخش مهمی از مبارزات انتخاباتی آنها را تشکیل میدهد. واشنگتن گفته است که مأموریت رزمی آمریکا در عراق تا پایان امسال به پایان میرسد، اما آمریکا به آموزش و مشاوره ارتش عراق ادامه میدهد. منتقدان میگویند که ایالاتمتحده تا حدودی مسئولیت شکست حکومت در عراق را بر عهده دارد. پس از حمله سال 1382 (2003) ایالاتمتحده علیه عراق، شورای حکومتی عراق، سیستم تقسیم فرقهای را ایجاد کرد که تا به امروز ادامه دارد. این سیستم سهمیهبندی وظایف کابینه، وزارتخانهها و منابع آنها را بین احزاب قومی-فرقه ای تقسیم میکرد. با توجه به کشوری که در جنگ داخلی خونین فرقهای قرار داشته است، این نظام بهعنوان راهی برای اطمینان از اینکه گروههای قومی مختلف و فرقههای مذهبی دارای نمایندگی سیاسی هستند، در نظر گرفته شده بود. افزایش خشم علیه سیستم سهمیهبندی، یکی از دلایل اعتراضات مردمی بود که در سال 1388 (2019) آغاز شد. این امر بهطور گستردهای بهعنوان دلیل اصلی مشکلات حکومت امروز در عراق شناخته میشود.
آگاهی از نتایج به زمان زیادی نیاز دارد
انتظار میرود که هیچ حزبی اکثریت مطلق را در این رأیگیری به دست نیاورد و انتخابات با یک فرآیند چانهزنی طولانی دنبال شود، زیرا احزاب ائتلاف میکنند و کنترل وزارتخانهها را تقسیم میکنند. این فرایند میتواند ماهها طول بکشد. آمریکا و ایران احتمالاً در شکلگیری نتیجه نهایی نقش خواهند داشت. واشنگتن و تهران هر دو علاقهمند هستند که احزاب سیاسی مستقر در سیستم سیاسی موجود به قدرت خود ادامه دهند.
برای ایالاتمتحده، حفظ وضع موجود امنترین راهحل است و به جلوگیری از هرگونه بحران احتمالی جدید برای کاخ سفید کمک میکند. همچنین به ایالاتمتحده این امکان را میدهد که نیروهای آمریکایی را بهنوعی در این کشور نگه دارد و به نفوذ خود در کشوری بااهمیت استراتژیک در خاورمیانه ادامه دهد؛ اما حفظ وضع موجود با آنچه بسیاری از مردم عراق میخواهند مغایرت دارد. آنها مشتاق تغییراتی هستند که امیدوارند کیفیت زندگی بهتری را به همراه داشته باشد.
بسیاری از معترضانی که جان خود را برای انتخابات به خطر انداخته بودند، اکنون میگویند که آنها راه تحریم را برمیگزینند و معتقدند که شرکت در انتخابات تغییرات کمی را ایجاد خواهند کرد. لذا، آنها میگویند که به اصلاحات از طریق تظاهرات ادامه خواهند داد - نه از طریق شرکت در رأیگیری روز یکشنبه.
تارنمای رادیو ان پی آر
برگردان علیاصغر شهدی
[email protected]