درز رسانه‌ای گفتگوی ظریف در برنامه‌ای تحت عنوان «ثبت تاریخ شفاهی»، واکنش‌های گوناگون و بازتاب گسترده‌ای داشته است. با بررسی دقیق آنچه انتشاریافته یادآوری چند نکته لازم است: ۱-دوگانه سازی ظریف- شهید سلیمانی و یا دیپلماسی - میدان؛ تبدیل به عرصه‌ای برای انتقام‌گیری از ظریف شده است، درحالی‌که گفتگوهای سخت و دشوار برجامی را هم در مرحله توافق نخست مدیریت و رهبری نموده و هم‌اکنون نیز در مسیر بازگشت آمریکا به برجام نقشی کلیدی و راهبردی دارد. آقای ظریف بارها گفته است و مقام رهبری هم به تازگی تأکید فرموده‌اند که سیاست خارجی در نهادهای بالادستی تعیین و وزارت امور خارجه نقش مجری این دسته از سیاست‌ها را دارد و در گفتگوی مورداشاره نیز مورد تأکید چند باره قرارگرفته است. کسانی که امروز با استفاده از نام و عنوان سردار شهید قاسم سلیمانی به ظریف حمله می‌کنند، عملاً به تخریب سلیمانی - ظریف همت گماشته‌اند و این دوگانه سازی در راستای منافع ملی ارزیابی نمی‌شود. ۲-در این گفتگوی چندساعته ظریف از سردار شهید سلیمانی با احترام، محبت و صمیمانه یاد و از عملکرد ایشان به عنوان مکمل دیپلماسی نام‌برده است. ۳-چگونگی رعایت قاعده هزینه ـ فایده در سیاست‌های منطقه‌ای ایران که محل بحث و گفتگو بوده و نسبت به آن واکنش نشان داده‌اند. ۴- آقای ظریف اصل مهمی را بیان داشته‌اند و آن اهمیت بهره‌گیری دیپلماسی از میدان برای دستیابی به منافع کشور و حل مشکلات مردم است. ۵- اظهارنظر کارشناسی بر اساس واقعیت‌های اجتماعی و آموزش‌های سیاسی، مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... امری مهمی است و این دیدگاه‌ها و نظرات به‌روشنی و بدون ترس و لکنت زبان تبیین شده حق مردم است. محروم کردن مردم از دیدگاه‌های کارشناسی به معنای نامحرم دانستن آن‌هاست و از مسائلی است که بر سرنوشت مردم اثر سوء می‌گذارد. نقد و ایراد به روش‌های جاری در بررسی‌های کارشناسی جایگاه برجسته‌ای دارد. ۶-به نظر می‌رسد که عده‌ای هنوز به این باور نرسیده‌اند که اقتصاد، دیپلماسی و انسجام ملی، در قدرت و تحکیم آن نقش بسیار مؤثر دارد، لذا «عملیات و میدان» را بر دیپلماسی برتری داده‌اند، اما باید بدانیم نظرات کارشناسی می‌تواند کاستی‌های مدیریتی را نشان دهد. ٧-در میان همه واکنش‌ها و پوزش‌خواهی‌ها آنچه پنهان می‌ماند و به آن پرداخته نمی‌شود نقش روسیه در ایران و منطقه و نارضایتی همراه با کارشکنی این کشور برای شکل گرفتن برجام و اقدامات پسا برجامی است که این مقوله نیازمند بررسی دقیق دارد. در میان تنش‌ها به نقش غیردوستانه روسیه کمتر پرداخته می‌شود که این بخش مهم کم‌اهمیت نشان داده می‌شود. سیاست‌های روسیه درباره ایران بااهمیت بوده و نیاز به بررسی و بازنگری دارد. هرچند که رابطه حسنه با روسیه به عنوان یک همسایه قدرتمند و صاحب نفوذ امری ضروری است، اما موضع‌گیری مغایر با منافع ما در شورای امنیت بر کسی پوشیده نبوده است. به گفته ظریف در مذاکرات برجام که روسیه تلاش می‌کند مانع توافق ایران با غرب گردد، مخالف با خواسته و تأمین منافع ملی ایران بوده است و اگر برای منفعت‌طلبی بود تأمل‌برانگیز است. ٨- در مسائل بسیار مهم که محل تردید و تأمل است، مراجعه به افکار همگان راه‌حل به رسمیت شناخته‌شده در قانون اساسی است. (اصل ۵٩) پیشنهاد برگزاری همه‌پرسی برای سیاست می‌تواند پایان‌بخش اختلافات باشد. درصورتی‌که اکثریت ملت این سیاست‌ها را تأیید کنند، انتخاب خود آن‌ها شده و پرداخت هزینه‌های ناشی از این انتخاب نیز قانونی و موردپذیرش است. 9- داشتن روابط خوب، سالم و متعادل با همه کشورها و ازجمله چین، روسیه، آمریکا و کشورهای اروپایی و بهره‌گیری از موقعیت بی‌نظیر کشورمان و فرصت‌های بین‌المللی و تلاش برای رشد، توسعه، امنیت و رفاه مردم رسالت مهم حاکمیت است و سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، بر اساس رفاه همگانی معنا پیدا می‌کند. ١٠- توصیه می‌شود مقامات تصمیم‌ساز، تصمیم گیر و اجرایی کشور به‌طور مستمر به مردم گزارش داده و تصمیم‌ها را در معرض ارزیابی واقعی افکار عمومی قرار دهند تا مردم در جریان امور قرار گیرند.