کد خبر : 103695 تاریخ : ۱۳۹۹/۱۲/۱۰ - 00:00
ستاره صبح در گفت وگو با دکتر نعمت احمدی، حقوقدان، مخالفت مجلس با توافق ایران و آژانس را بررسی کرد نمایندگان کارت زرد گرفتند اشاره: دوشنبه گذشته پس از انتشار بیانیه مشترک سازمان انرژی اتمی و آژانس بین المللی انرژی اتمی و اعلام توافق بر سر چگونگی اجرای مصوبه مجلس مبنی بر اتمام پروتکل الحاقی مجلس در اقدامی تصویر دوگانه‌ای از مواضع ایران در موضوع برجام را به دنیا مخابره کرد.نمایندگان تصویب کردند که رئیس‌جمهور و دیگر مسئولان دولتی برای آنچه آن را تخطی از قانون مجلس می‌خوانند باید به دادسرا بروند و محاکمه شوند. برخی نمایندگان اعلام کردند تا زمانی که دولت به این توافق پایان ندهد حضور وزرا و مسئولان دولتی در مجلس باید ممنوع شود. مجلس حتی قصد داشت قدم اولیه برای اقدام مستقیم در باطل کردن این توافق را با پیشنهاد یک طرح دوفوریتی بردارد که از آن صرف نظر کرد. پس از این اقدامات، مجلس با انتقاد بسیاری از چهره‌های سیاسی مواجه شد و حتی مخالف مشهور دولت، حسین شریعتمداری، اقدامات مجلس را بیش از حد و غیرضروری خواند و گفت که مجلس باید موردتایید نظام بودن این توافق را در نظر می‌گرفته است. بسیاری از منتقدان معتقدند مجلس بدون توجه به تصویر بزرگتر و منافع ملی همچنان به مخالفت با دولت ادامه می‌دهد. در این ارتباط ستاره صبح با گفت و گو با دکتر نعمت احمدی، حقوقدان، وقایع روز دوشنبه گذشته مجلس را بررسی کرده که در ادامه می‌خوانید:

ستاره صبح-

نقش قالیباف
مجلس یازدهم مجلسی است که به قضایا نگاه سطحی دارد. اکثریت جمعیت این مجلس را نمایندگانی تشکیل می‌دهند که تجربه چندانی در سیاست ندارند و البته منتخب کسر کوچکی از مردم هستند. متاسفانه عدم وجود احزاب و فراکسیون‌های مشخص در ایران باعث تشتت در کارها و عدم پیروی فعالیت‌های مجلس از یک الگوی مشخص می‌شود. در مجلس یازدهم هر آن یک تصمیم گرفته می‌شودو تصمیمات طرح مشخصی ندارند. من بیشتر از نقش جناب قالیباف در هفته گذشته تعجب میکنم. حادثه هفته گذشته در تاریخ این مجلس ماندگار خواهد شد. مصوبه مجلس در اتمام پروتکل الحاقی و قطع همکاری‌های این بخش با آژانس در بدترین زمان ممکن تصویب شد. زمانی که در ایالات متحده به دلیل انتخابات تغییرات گسترده در پیش بود و رئیس‌جمهور جدید حتی درست مستقر نبود. در سه سال گذشته، دولت و مجلس دهم مقاومت کردند که حملات دونالد ترامپ‌‌، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، به برجام با موفقیت انجام شود و او بتواند علیه ایران یک اجماع جهانی تشکیل دهد. اما مصوبه مجلس باعث شد در دنیا یک اجماع علیه ایران شکل بگیرد.   همان زمان که اعلام شد گروسی قرار است به ایران بیاید مشخص بود که جزئیات این سفر و توافقی که قرار است شکل بگیرد در شورای عالی امنیت مالی مورد بررسی قرار گرفته و توسط رهبری تایید شده است. تصمیمات این‌چنینی توسط جناب صالحی یا حتی خود رئیس‌جمهور گرفته نمی‌شوند بلکه این تصمیمات توسط مقامات ارشد و با درنظر گرفتن سیاست‌های کلان اخذ می‌شوند. آقای قالیباف خود عضو شورای عالی امنیت ملی است و حتما از نظرات شورا در مورد سفر گروسی به ایران و توافقی که انجام شده مطلع بوده است. از ایشان انتظار می‌رفت بتواند اوضاع را اداره و جو مجلس را آرام کند که متاسفانه این اتفاق نیفتاد و مجلس در اقدامی خواستار محاکمه رئیس‌جمهور به دلیل جعل قانون شد که البته اتهام درستی نبود. زیرا حتی اگر تایید شورای عالی امنیت ملی وجود نمی‌داشت نکته خلاف قانونی در توافق با آژانس وجود نداشت که بخواهد این اتهام را توجیه کند. تفاوت در نحوه اجرایی شدن قانون بود که رئیس‌جمهور هم به درستی اشاره کردند که در حوزه اختیارات قوه مجریه است و قوه مقننه نباید در آن دخالت کند. وظیفه قوه مقننه قانون‌نویسی است و چگونگی اجرای آن را قوه مجریه تعیین می‌کند. توافق با آژانس صرفا راهکار اجرایی مصوبه مجلس بود نه چیزی بیشتر یا کمتر از آن. جناب قالیباف با وجود اطلاع از نظر شورای عالی امنیت و جزئیات فنی سعی نکرد مجلس را کنترل کند و آن اتفاقات در مجلس پیش آمد و متاسفانه انعکاس بین‌المللی بدی داشت. مجلس در این اتفاقات بد عمل کرد و می‌توان گفت واقعا کارت زرد گرفت و مسئول این اتفاق هم جناب قالیباف بود.

مجلس تحت تاثیر انتخابات
وی در ادامه با اشاره به رفتار‌های آنی مجلس توضیح داد: در انتخابات 1400 جدال بین اصولگراهاست و نه بین دو جناح مخالف. اصلاح‌طلبان به دلیل رد صلاحیت‌های گسترده نخواهند توانست با چهره اصلی و منتخب خود به میدان بیایند و اگر هم بخواهند با چهره‌های فرعی وارد شوند اقبال مردمی به آن صورت نخواهد بود. بنابراین جدال بین اصولگراها خواهد بود و رفتار مجلس تحت تاثیر همین است. اصولگراها چند دسته اند و منازعات مجلس هم به همین جدال‌ها برمی‌گردد و به این که هنوز اصولگراها حول یک محور جمع نشده و از یک استراتژی مشخص پیروی نمی‌کنند. در این اردوگاه از طرفی جناب حداد رسما از رد صلاحیت احمدی‌نژاد می‌گوید و احمدی‌نژاد به صراحت از حدادعادل انتقاد می‌کند. از آن طرف صحبت‌هایی مبتنی بر حضور جناب رئیسی و اجماع بر روی او می‌شود و هنوز مشخص نیست جناب قالیباف با این موضوع کنار خواهد آمد یا نه. به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان در این انتخابات سکوت خواهند کرد و جدال‌، جدال اصولگرایی است و به نظر من رفتار های اخیر مجلس هم ناشی از همین اختلافات بین اصولگرایان، مثلا بین جبهه پایداری با دیگر اصولگرایان مجلس است.

تایید مقامات ارشد بر توافق 
رئیس سازمان انرژی اتمی در روزهای قبل و توضیح روند توافق و با واکنش به اتفاقات مجلس گفته بود: اعمال پروتکل الحاقی را متوقف کردیم، بازرسی هایی که در چارچوب پروتکل الحاقی انجام می گرفت ، آن ها را متوقف کردیم، آن هم براساس قانونی است که مجلس شورای اسلامی حدود دو ماه و نیم پیش تصویب کرده بود. وقتی هم که قانون تصویب شد قطعا مجلس با ارگان های ذیربط مشورت می کردند، از جمله سازمان انرژی اتمی و روی محدوده های زمانی که موردنیاز است با ما مشورت کردند، مثلا این که بلافاصله 20 درصد را شروع کنید، در عرض یک سال فلان کار را بکنید و در سه ماه هزار تا سانتریفیوژ آی آر تو ام ( IR2M ) را نصب کنید، این ها براساس تفاهم و ظرفیت هایی بود که در سازمان انرژی اتمی بود و ما قولی نمی خواستیم بدهیم که خدای ناکرده نتوانیم از عهده آن برآییم و الحمدالله همه چیز طبق روال پیش می رود، خوب زمانی هم که در قانون پیش بینی شده بود که دو ماه بعد از تصویب قانون اگر آن ها وفای به عهد نکردند، ما اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می کنیم و همین کار را هم کردیم و آخرین قدم هم، مذاکره ای بود که بنا به درخواست خود آژانس بین المللی انرژی اتمی از ایران شد که آن ها اظهار علاقه کردند که برای صحبت بیایند و ما هم بعد از مشورت با ارگان های ذیربط و مسئولین ارشدمان داشتیم ، موافقت کردند که آقای گروسی به ایران بیاید و با ما مذاکره کند.

فرصت احیای برجام 
را نباید از دست داد
با گذشت یک هفته از اقدام مجلس در مخالفت با توافق ایران و آژانس، مقامات آژانس و اتحادیه اروپا هم در واکنش به تنش‌های شکل گرفته گفتند که فرصت اندک است و دیپلماسی شکننده شده است. جوسپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز جمعه در گفت‌وگو با خبرنگاران بیان داشت: اکنون فرصتی به وجود آمده که نباید آن را از دست داد. من به عنوان هماهنگ کننده برجام اطمینان دارم که پنجره فرصت دیپلماتیک برای از سرگیری برجام وجود دارد؛ باید از این فرصت استفاده کنیم و روی راه‌حل هایی متمرکز شویم تا برجام را به ریل اصلی برگردانیم که تمام طرف‌ها به تعهداتشان عمل کنند. وی تاکید کرد که این فرصت را نباید از دست داد.
او در حالی این مطلب را بیان کرد که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از تصمیم تهران برای توقف اجرای پروتکل الحاقی تفاهم کردند تا به‌مدت سه ماه، نظارت و راستی‌آزمایی‌های ضروری بازرسان آژانس در ایران به صورت محدود ادامه داشته باشد.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم که یکشنبه گذشته در همین زمینه به تهران سفر کرده بود، هفته های آینده برای برجام را ضروری خوانده و گفته که توافق موقت آژانس با ایران یک فرصت گران‌بها به دیپلماسی برای حفظ برجام داده است. او در گفت وگو با یک رسانه خارجی اوضاع فعلی را "شکننده و حساس" توصیف کرد و گفت که تغییر در وضعیت بازرسی آژانس از مراکز هسته‌ای اقدامی در جهت بهتر شدن اوضاع نبوده است. به ادعای مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، با این توافق موقت اطمینان حاصل می‌شود که ابهامی برای بازرسان سازمان ملل وجود نخواهد داشت. ایران دو سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش برداشت و همواره اعلام کرد که در صورت لغو تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف‌های این توافق، تدابیر جبرانی به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.