کد خبر : 103655 تاریخ : ۱۳۹۹/۱۲/۴ - 00:01
فریدون مجلسی، تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح: عده‌ای در داخل‌و‌خارج مایل به خروج ایران از برجام‌ هستند اشاره: معاهده برجام بعد از خروج یک‌جانبه دولت آمریکا در سال ٢٠١٨ به کالبدی بی‌جان تبدیل شد. اما جو بایدن قبل و بعد از انتخابات ریاست جمهوری ٢٠٢٠ آمریکا اعلام کرد که در چارچوب مخالفت باسیاست «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ تمایل به بازسازی برجام دارد؛ البته آمریکا بازگشت ایران به تعهدات برجامی به‌صورت کامل در گام نخست و سپس پذیرش انجام مذاکره برای توافق مکمل حول سیاست‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی را شرط برداشتن تحریم‌ها می‌داند. اما رهبر انقلاب روز 19 بهمن در دیدار فرماندهان نیروی هوایی گفتند: «ایران هنگامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت که آمریکا همه تحریم‌ها را در عمل و نه در حرف یا بر روی کاغذ، لغو کند و این لغو تحریم‌ها مورد راستی‌آزمایی ایران قرار گیرد.» حال با تقاضای سه کشور اروپایی عضو برجام، دولت جدید آمریکا در چارچوب راهبرد «بازگشت مشروط به برجام» پذیرفته است که در گفتگوی گروه ١+۵ شرکت کند تا با استفاده از رویکرد دیپلماسی راه‌حل‌ مناسب برای عبور از بن‌بست کنونی به دست آید. از سوی دیگر روز ۲۳ فوریه (پنجم اسفند) اولتیماتوم تعیین‌شده از سوی مجلس یازدهم به آمریکا و کشورهای اروپایی ذی‌ربط در توافق هسته‌ای به پایان می‌رسد. در همین رابطه و برای یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک، تلاش‌هایی به جریان افتاده که ازجمله آن‌ها می‌توان به سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران اشاره کرد. البته مخالفان برجام در داخل هم بیکار ننشسته‌اند و روز گذشته خبرگزاری تسنیم تصاویری از تجمع عده‌ای از دانشجویان تهرانی در برابر دفتر سازمان انرژی اتمی را منتشر کرد که با در دست داشتن پلاکاردهایی به عملکرد این سازمان انتقاد داشتند. دراین‌ارتباط ستاره صبح نظر فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر روابط بین‌الملل را جویا شده که در ادامه می‌خوانید.

ستاره صبح-

فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به تغییر مواضع آمریکا درباره برجام گفت: «در ایران دو صدای مختلف شنیده می‌شود؛ یکی علیه هرگونه مذاکره و گفت‌وگو و تعامل و یا آن‌گونه که خودشان می‌گویند سازش‌کاری است و بازرسان آژانس را جاسوس می‌نامند، هم تأکید بر اقدامات هسته‌ای و انجام مذاکره و تعامل با غرب. ازآنجایی‌که مهلت دوماهه مجلس در قالب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها به پایان رسیده و دولت موظف به خارج شدن از اجرای پروتکل الحاقی داوطلبانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، به همین دلیل آمریکایی‌ها تعلل ورزیدند تا ببینند ایران چه می‌کند تا تکلیف معلوم شود که آیا بعد از تاریخ تعیین‌شده مجلس، برجامی وجود خواهد داشت که بخواهند درباره آن مذاکره و اقدامی صورت دهند یا خیر. این‌که آمریکایی‌ها با تأخیر صحبت از آمادگی برای مذاکره کردند، برای همین است که اگر مسائل منجر به برخوردهای سختی برای آینده شود، بگویند که ما آمادگی خود را برای مذاکره اعلام کردیم و برای راه‌حل مسالمت‌آمیز و مذاکره پیشنهاد دادیم، اما ایران آن را نپذیرفت. کما اینکه تاکنون هم ایران پیشنهاد آمریکا را نپذیرفته است و بازگشت به تعهدات را منوط به لغو کامل تحریم‌ها دانسته است. وضعیت بسیار حساس و خطیری است. شاید آن‌هایی که در داخل و خارج تمایل دارند که هرچه زودتر به راه‌حل نهایی دست یازند و ایران را به‌کلی از زیر بار هرگونه پایش و برجام خارج کنند و مستقلاً معاف از مراقبت‌ها به کارهای خودشان ادامه دهند و به منافع خود برسند، احتمالاً آن‌ها ممکن است احساس کنند که موفق می‌شوند. اما آمریکایی‌ها منتظرند اولتیماتوم مجلس ایران بگذرد و ببینند اقدامات ایران چه خواهد بود و بر مبنای آن برنامه‌های بعدی خود را تنظیم کنند. من برای مذاکره با توجه به دورخیزها و پیش‌بینی‌هایی که از قبل شده و سخنانی که در آستانه روز نهایی بیان‌شده، شانسی نمی‌بینم.»

مسیر پیش روی برجام
این تحلیلگر برجسته در ادامه این گفت‌وگو، در پاسخ به این پرسش خبرنگار ستاره صبح که «آیا ممکن است دولت تا قبل از انتخابات تلاش کند تا اجازه ندهد دستاورد مهمش در حوزه سیاست خارجی یعنی برجام به‌کلی از بین برود؟»، تصریح کرد: «من این‌طور فکر نمی‌کنم؛ چون آن‌ها می‌دانند تکلیف انتخابات که روشن است و احتیاج به تبلیغات و این‌ها ندارد. طرف مقابل به‌خصوص آمریکایی‌ها هم این را قطعاً می‌دانند و مایل‌اند اگر قرار است مذاکره‌ای صورت گیرد، در مذاکره هم‌نهادهایی شرکت داشته باشند که تصمیم‌گیری و قدرت اصلی در اختیار آن‌هاست.» مجلسی همچنین در خصوص صحبت‌ها و اظهارات مطرح‌شده در کنفرانس امنیتی مونیخ در روز جمعه و احتمال شکل‌گیری اتحاد قوی‌تر اروپا و آمریکا در دوره ریاست جمهوری جو بایدن و منزوی‌تر شدن چین و روسیه، و مسیر پیش روی برجام و سیاست خارجی ایران در صورت نزدیکی اروپا و آمریکا گفت: «اگر برجام به این صورت و با توجه به اقدامات ایران و این‌که حتی روسیه و چین هم هشدار داده بودند که ایران این اقدامات را انجام ندهد، با توجه به این‌که روسیه و چین همان کشورهایی هستند که قطعنامه‌های تعیین‌کننده شورای امنیت علیه ایران را تأیید کرده بودند، اولاً اعلام اجرای مکانیسم ماشه یا اسنپ بک به‌صورت جمعی خواهد شد و برجام منتفی خواهد بود. با منتفی شدن برجام، قطعنامه‌های شش‌گانه اجرایی خواهند شد و ایران را در شرایط سختی قرار خواهد داد که بارها درباره پیامدهای آن هشدار داده‌شده است. بنابراین امیدواریم عقلای کشور اجازه ندهند کار به آن مراحل برسد و دوباره کشور را در مسیر آرامش، ثبات و تعامل سازنده و متعادل با شرق و غرب سوق دهند.»