پنج سال است که کشور دچارخشکسالی پی در پی شده است. بارش امسال نسبت به سال قبل ۳۱ درصد و نسبت به بلندمدت ۴۴ درصد کاهش یافته است. نکته مهم اینکه منابع آب تجدیدپذیر کشور از حدود ۱۳۲ میلیارد مترمکعب در دهه ۱۳۷۰ اکنون به کمتر از ۹۰ میلیارد مترمکعب رسیده است. شگفت آنکه دمای کره زمین از قرن 18 که انقلاب صنعتی رخ داد و 275 سال از آن می گذرد، 1.2 درجه سانتی گراد افزایش یافته است ، اما دمای هوا در ایران در پنج دهه گذشته بیش از ۱.۶ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته است! این یک فاجعه زیست محیطی است که فلات ایران تخریب شده و شدت گرمای آن از دیگر کشورها بیشتر شده است. آمارها نشان می دهند که وضعیت مخازن سدهای کشور تا ۲۱ تیرماه ۴۶ درصد آب داشته‌اند و ۱۸ سد مهم نیز کمتر از ۲۰ درصد ذخیره آب داشته‌اند. تهران جزو 50 شهری است که در وضعیت تنش آبی قرار دارد. در ادامه نظر یک کارشناس آب را در این مورد می خوانید.
خطر مرگ سد ماملو
محمدابراهیم رئیسی، کارشناس انرژی در مورد مشکل بحران آب در تهران و خارج شدن سد ماملو از مدار گفت: احتمال خروج سد ماملو از مدار وجود دارد و فشار بر آب‌های زیرزمینی آورده می‌شود. راهکار طولانی‌مدت بحران آب، مدیریت مصرف و کاهش رشد جمعیت در تهران است؛ نه تامین آب به هر قیمتی. نمی‌توان اجازه داد که چرخه باطل افزایش جمعیت، افزایش مصرف و تامین منابع به هر قیمت» همچنان ادامه یابد. اگر تا یک ماه آینده سد ماملو از مدار خارج شود،سدهای لتیان، لار و کرج نیز از مدار خارج می شوند.
مصرف آب در ایران 2 برابر جهان
محمدابراهیم رئیسی به تجارت‌نیوز گفت: جمعیت کلان‌شهر تهران حدود ۲۰ میلیون نفر است و حدود ۱۳ میلیون نفر در شهر تهران ساکن هستند. استاندارد جهانی مصرف آب حدود ۱۳۰ لیتر در روز به ازای هر نفر است، اما در تهران این رقم حدود ۲۵۰ لیتر در روز است؛ یعنی دو برابر استاندارد جهان در تهران آب مصرف می‌شود. اگر این عدد بر جمعیت ۱۳ میلیون نفری تهران ضرب شود، روزانه حدود سه میلیارد و ۲۵۰ میلیون لیتر آب در تهران مصرف می‌شود. بحران آب در تهران بیشتر ابعاد اجتماعی دارد. مساله تامین آب به جمعیت گره خورده است. در حال حاضر، سطح ذخیره چهار سد تهران نسبت به سال گذشته، حدود ۴۳ درصد کاهش یافته است.
اتلاف 22 درصد آب
وی افزود: مدیریت ناکارآمد توزیع آب شرب در تهران توسط وزارت نیرو، سبب می‌شود حدود ۲۲ درصد از این آب در فرایند توزیع اصولا به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد. حدود ۷۱۵ میلیون متر مکعب از منابع آب به دلیل فرسودگی شبکه لوله‌کشی و ضعف در مدیریت زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری، اتلاف می‌شود. اگر میزان اتلاف آب از 250 لیتر کم شود، سرانه واقعی مصرف‌کنندگان تهرانی حدود 195 لیتر است.
خطر مصرف آب‌های زیرزمینی
این کارشناس انرژی تشریح کرد: حدود 70 درصد آب از منابع سطحی و 30 درصد آب از منابع زیرزمینی تامین باید شود، زیرا آب زیرزمینی نوعی پس‌انداز است. اما اکنون بیش از 60 درصد از آب تهران از آب‌های زیرزمینی و چاه‌های حفرشده داخل شهر تهران استفاده می‌شود. این وضعیت نگران‌کننده است، اگر بنا باشد تنها بر مدیریت عرضه تمرکز شود و آب از نقاط دور به تهران منتقل شود، این روش در بلندمدت پایدار نیست. احتمال خروج سدهای تامین کننده آب تهران، فشار بر آب‌های زیرزمینی را بیشتر می کند. وضعیت آب زیرزمینی بحرانی است. اکنون میزان اضافه‌برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی کشور از 130 میلیارد به حدود ۱۶۰ میلیارد متر مکعب رسیده است؛ این در حالی است که برای حفظ آب‌های زیرزمینی تنها باید 140 میلیارد از آب زیرزمینی برداشت شود. بر اساس آمار، بیش از ۶۰ درصد مصرف آب تهران در مناطق شمالی تهران رخ می‌دهد؛ این نشان‌دهنده بی‌عدالتی در مصرف است.
کشورهای جهان با رشد جمعیت، میزان مصرف آب را با مدیریت مصرف کاهش می‌دهند. اما در ایران، همچنان رشد جمعیت با رشد مصرف هم‌راستاست و فاصله این دو منحنی با یک‌دیگر ثابت است. مسابقه مصرف بالای آب درنهایت با شکست منابع تمام می‌شود. اگر این روند ادامه یابد، کشور با بحران آب، برق و محیط‌زیست مواجه می‌شود. کشور در مقابل رشد جمعیت که الگوی مصرف آن مانند سابق است، شکست می‌خورد.