ستاره صبح/پیام فیض: آنتونی بلینکن برای بار دوم طی روزهای اخیر وارد تل‌آویو شد تا با مقامات اسرائیل درباره نتایج رایزنی‌های خود گفتگو کند. اولاف شولتس نیز امروز وارد اسرائیل می‌شود تا حمایت آلمان و اتحادیه اروپا را از این رژیم اعلام کند. در کنار این تحولات کشتار مردم و کودکان در نواز غزه همچنان ادامه دارد به‌طوری که طبق اعلام نهادهای حقوق بشری هر ساعت یک کودک در نوار غزه به شهادت می‌رسد. در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفت‌وگویی با مرتضی مکی تحلیلگر روابط بین‌الملل انجام داده که در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما چگونه می‌تواند حملات اسرائیل به نوار غزه را متوقف کرد؟
اسرائیل با موانع و چالش‌های جدی در حمله به غزه مواجه شده است. به همین دلیل برای رفع یا کاهش این موانع و چالش‌ها از مهم‌ترین مزیت نظامی خود که عملیات هوایی است،بیشتر استفاده می کند. اسرائیل تلاش می‌کند غزه را به یک سرزمین سوخته تبدیل کند. این هدف را از شمال غزه شروع کرده و می‌خواهد ساکنان این منطقه را به جنوب غزه کوچ بدهد و شرایطی فراهم کند که بازگشت فلسطینیان به این مناطق را عملاً ناممکن کند.
البته تردیدهایی هم نسبت به موفقیت اهداف اسرائیل وجود دارد.زیرا در زیر سرزمین نوار غزه شبکه‌ای از تونل‌های حماس وجود دارد که تاکنون حماس و جهاد اسلامی با اتکا به این شبکه ها از آنجا اسرائیل را هدف قرار داده‌اند. گفته می‌شود حماس هنوز دست خود را برای ضربه جدی به اسرائیل رو نکرده است.
اگر اسرائیل بخواهد زمینی وارد غزه شود با یک شرایط پیچیده و غیرقابل انتظاری روبه رو خواهد شد.
برای اینکه اسرائیل را از تهاجم به غزه به عقب راند نیاز به یک سری اقدامات سیاسی است. به نظرم اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها یک سیاست محافظه کارانه‌ای را در قبال حمله اسرائیل به غزه در پیش گرفته‌اند. هرچند این سیاست را واضح بیان نمی‌کند. سخنان بلینکن مبنی بر اینکه اخراج فلسطینیان نتایج مطلوبی برای سرکوب حماس نخواهد داشت نکته قابل‌توجهی است. از سوی دیگر عملیات غافلگیرانه حماس از خطوط قرمز غربی‌ها در حمله به اسرائیل رد شده است.
رایزنی‌های امیر عبداللهیان در کشورهای مختلف منطقه را چگونه ارزیابی می می‌کنید؟
امیر عبداللهیان تلاش می‌کند با اجماع سازی کشورهای منطقه علیه اسرائیل صهیونیست‌ها را به عقب وادارد. این رایزنی‌ها تاکنون این خواسته را محقق نکرده و عرب‌ها آن‌گونه که باید در مقابل اسرائیل موضع‌گیری نکرده‌اند. البته گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر حضور حزب‌الله و ایران به‌طور مستقیم در جنگ مطرح می‌شود که بنده تصور نمی‌کنم ایران به‌صورت مستقیم وارد درگیری با اسرائیل شود.
هم ایران و هم دیگر گروه‌ها در محور مقاومت به حماس امیدوار هستند که در صورت ورود زمینی اسرائیلی‌ها به غزه یک ضربه کاری به آن‌ها بزنند. تردیدها نسبت به ورود زمینی اسرائیل به نوار غزه زیاد شده است. روزنامه‌های اسرائیلی تحلیل می‌کنند که ورود زمینی به غزه می‌تواند یک شکست دیگر برای یهودیان باشد.
روزها و ساعات آینده بهتر می‌توان تحولات جنگ حماس با اسرائیل را تحلیل و بررسی کرد.
*به نظر شما حماس به اهداف خود مبنی بر توقف روند عادی‌سازی روابط اسرائیل با عربستان رسیده است یا این روند ادامه می‌یابد؟
در این زمینه گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد. اهداف راهبردی عربستان، امارات و قطر این بود که یک برنامه بلندمدت توسعه برای خود تعریف کرده‌اند. عربستان تا سال 2030 می‌خواهد شهرک نئوم خود را راه‌اندازی کند. برای این منظور به دنبال جذب سرمایه و کاهش وابستگی‌اش به فروش نفت است. همه این موارد را در گرو این می‌داند که روابط خود را با همه کشورها تنش‌زدایی کند. از جمله با جمهوری اسلامی که در اسفند سال گذشته رقم خورد.
مرحله بعدی تنش‌زدایی با اسرائیل خواهد بود. این مسیر از دوره ترامپ شروع شد. پیمان صلح ابراهیم که میان امارات، بحرین و اسرائیل امضا شد قرار بود به عربستان هم کشیده شود اما تحولات ویرانگر حمله حماس به اسرائیل روند مذاکرات را به حالت تعلیق درآورد.
به نظر نمی‌رسد که عربستان بخواهد از مواضع خود در راستای توسعه عقب‌نشینی کند. اما شرایط امروز جهان اسلام و وضعیت داخلی کشورهای اسلامی آن‌ها را بر این می‌دارد که در کوتاه‌مدت هم که شده این مذاکرات را به عقب بیندازند.
ادامه روند عادی‌سازی روابط بستگی به تحولات غزه دارد.
نقش روسیه در جنگ را چگونه ارزیابی می‌کند؟
نمی‌توان گفت که روسیه به‌صورت مستقیم در این جنگ نقش دارد. اما روسیه بیشترین بهره‌برداری را از حمله حماس به اسرائیل می‌برد. روس‌ها با اسرائیلی‌ها روابط ویژه و خاصی دارند تا جایی که پوتین در سفرهایش به اسرائیل به منزل شخصی نتانیاهو می‌رفت. اما روس‌ها به‌شدت از مواضع اسرائیل نسبت به حمایت از اوکراین ناخرسند هستند.
حمله اسرائیل به نواز غزه افکار عمومی غرب را نسبت به جنگ در اوکراین کم کرده است و این کمتر شدن توجهات روس‌ها را بر این می‌دارد که با شدت عمل بیشتری در آن جنگ عمل کنند. متأسفانه شاهد ضد حملات روسیه به اوکراین در هفته گذشته بوده‌ایم.
پیش‌ازاین حملات اما تردیدهایی مبنی بر ادامه کمک‌ها به اوکراین وجود داشته است. این تردیدها در کشورهای اروپایی هم وجود دارد. به‌طورکلی جنگ اسرائیل با حماس کمک‌ها به اوکراین را تحت شعاع قرار می‌دهد و می‌تواند تأثیر منفی بر روند این کمک‌ها بگذارد.