ستاره صبح-
شامخ یا همان شاخص مدیران خرید (PMI) شاخصی شناخته‌شده در سطح بین‌المللی است که در بیش از ۴۰ کشور دنیا محاسبه و انتشار می‌یابد. طبق نظرسنجی انجام‌شده از بیش از ۵۰۰ بنگاه اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مردادماه ۴۶.۴۳ به‌دست‌آمده است که نسبت به تیرماه (۴۵.۴۷) افزایش بسیار جزئی داشته‌است. نتایج نشان می‌دهد که بخش صنعت و خدمات در مردادماه در وضعیت رکودی (زیر ۵۰) و بخش ساختمان در وضعیت رونق (بالای ۵۰) به سر برده‌اند که البته با توجه به سهم بالای بخش خدمات در اقتصاد کشور، طبیعی است که وضعیت کل اقتصاد متأثر از این بخش خواهد بود.
اقتصاد کوچک شده
گزارش اخیر مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد که در سه‌ماهه نخست امسال، کل اقتصاد به میزان ۵/۳ درصد کوچک‌شده یا به تعبیر دیگر دارای رشد منفی است. موضوعی که قبلاً توسط اتاق ایران در قالب گزارش‌ها شامخ کل اقتصاد در سه‌ماهه اول سال منتشر شد نیز نشان می‌داد که رقم شاخص کل اقتصاد در فروردین، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۹ به ترتیب ۲۸.۶۸، ۵۰.۱۷ و ۴۸.۴۱ بوده‌اند که نتیجه اصلی آن ایجاد وضعیت رکودی در اقتصاد است. البته وضعیت اشتغال (۵۰.۳۲) در این ماه بدون تغییر نسبت به ماه قبل ارزیابی شد ولی در مورد تولید محصولات (۴۷.۵۸)، میزان سفارش‌های جدید مشتریان (۴۱.۵۳) و موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده (۴۰.۲۴) کاهش قابل‌توجه نسبت به تیرماه گزارش‌شده است.
مشکلات اقتصادی
شاید بتوان مهم‌ترین مشکلات مربوط به‌کل اقتصاد کشور در این ماه را در دو حوزه اصلی برشمرد یکی کاهش موجودی (۴۰.۲۴) و دیگری افزایش قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده (۹۰.۲7). در مردادماه شدت کاهش در فعالیت‌ها در بخش‌های خدمات، کشاورزی و ساختمان نسبت به تیرماه کمتر بوده است، اما بخش صنعت با کاهش شدیدتر در میزان تولید روبرو بوده است. بر اساس داده‌های به‌دست‌آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شامخ صنعت در مرداد، ۴۸.۰۶ است که نسبت به ماه قبل (۵۵.۲۵) کاهش قابل‌توجهی را به ثبت رسانده است. این شاخص که طی ۴ ماه گذشته به کمترین مقدار خود رسیده است، نشان می‌دهد اکثر بنگاه‌های اقتصادی این بخش در مردادماه وضعیت کسب‌وکار خود را بدتر از تیرماه ارزیابی کرده‌اند. کاهش در فعالیت بنگاه‌های اقتصادی از یک‌سو، تحت تأثیر کاهش تقاضای مشتریان که طی افزایش قیمت‌های ماه‌های گذشته رخ‌داده و کمبود نقدینگی بنگاه‌ها بوده و از سوی دیگر کمبود مواد اولیه طی ماه‌های گذشته به‌شدت بر میزان تولید مردادماه تأثیرگذار بوده‌است. همچنین تعطیلات تابستانی بخشی از بنگاه‌ها نیز بر کاهش این شاخص تأثیرگذار بوده‌است.
خوشبینی به آینده
البته با مقایسه شامخ کل بخش صنعت و زیربخش‌های آن در مردادماه و مقادیر مشابه در مرداد سال گذشته روند مشابهی در کاهش فعالیت‌های صنعت ملاحظه می‌شود. هرچند تعطیلات تابستانی در کاهش شاخص مؤثر بوده‌است اما تأثیر این تعطیلات امسال به دلیل وضعیت ناشی از کووید-۱۹ کمتر از سال قبل بوده‌است زیرا بسیاری از واحدهای صنعتی به دلیل تعطیلی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا و عقب‌ماندگی از تولید در ماه‌های گذشته، به‌ناچار از تعطیلی تابستانی استفاده نکردند. با همه این‌ها آنچه مایه امیدواری است آن است که شاخص انتظارات تولید در ماه آینده هم در بخش صنعت (۵۸.۶۲) و هم در کل اقتصاد (۵۱.۵۵) نسبت به مردادماه بیشتر شده که نشان‌دهنده خوشبینی تعداد بیشتری از فعالان اقتصادی به بهبود وضعیت در شهریورماه است، موضوعی که در اغلب کشورهای بحران‌زده از شیوع ویروس کرونا نیز قابل‌مشاهده بود و به‌مرور به سمت افزایش تولید و بازسازی اقتصادی خود حرکت می‌کنند.