اپیدمی کرونا و بیم و امید جامعه پس از بازگشایی مدارس

ستاره صبح-رویکرد اپیدمیولوژی در شرایط کرونایی می‌گوید هر تجمعی ازجمله مدرسه می‌تواند در افزایش ابتلا و مرگ‌ومیر تأثیر داشته باشد؛ در هیچ کجای دنیا هم ادعا نمی‌شود که تمهیدات و پروتکل‌هایی که در خصوص تجمعات اتخاذ می‌شود، می‌تواند احتمال ابتلا را به صفر برساند. هرچند تلاش‌های متخصصان ایمنی بر این است که احتمال ابتلا به پایین‌ترین میزان ممکن برسد. ازآنجایی‌که در ایران ضمانتی بر حسن اجرای دستورالعمل‌ها وجود ندارد و ارزشیابی‌های تخصصی مناسب صورت نمی‌گیرد تا بتوان آن را تجزیه‌وتحلیل کرد، مسئولان دولتی ادعا می‌کنند که تجمعات مختلف ازجمله کنکورهای سراسری، مراسم مذهبی، سفرهای بین‌شهری و... را بدون مشکل پیش برده‌اند، درحالی‌که هنوز شاهد آمار سه‌رقمی مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در کشور هستیم. متأسفانه میانگین تعداد مرگ ناشی از کرونا به ازای هر یک‌میلیون نفر در ایران، در مقایسه با میانگین جهانی، دو برابر است. این رقم نشان می‌دهد که ایران درزمینه کرونا شرایط خوبی ندارد و با هر یک از مداخلات نسنجیده مسئولان و تصمیم‌گیران، این شرایط می‌تواند بدتر شود. در چنین شرایطی باید یک تعادل منطقی بین بیم و امید در جامعه ایجاد شود تا علاوه بر رعایت پروتکل‌ها و حفظ ایمنی و سلامت افراد، روند عادی زندگی مختل نشود. فعالیت آموزشیمدارس و دانشگاه‌ها هم از این قاعده مستثنا نیست. اما تفاوت‌های اساسی که در اقصی‌نقاط کشور در حوزه آموزش‌وپرورش وجود دارد و انواع مختلفی از مدارس، از کپر و چادر در نقاط مرزی و مناطق حاشیه‌ای گرفته، تا مدارس لاکچری در شمال شهر تهران و کلانشهرها را شامل می‌شود، باعث می‌شود نتوان یک نسخه واحد برای همه این مدارس تجویز کرد تا از نگرانی خانواده‌ها کاسته شود. درواقع باید به مدیران استانی و منطقه‌ای اختیار و آزادی عمل کافی داده شود تا دستورالعمل‌ها را با مشورت متخصصان بومی‌سازی کنند و از نگرانی خانواده‌ها بکاهند. این تصور که کودکان به کرونا مبتلا نمی‌شوند یا احتمال ابتلا و مرگ آن‌ها کم است، تصور غلطی است. اتفاقاً کودکان در انتقال و انتشار بیماری نقش بیشتری دارند. ضمن آن‌که نمی‌توان برای یک دانش‌آموز کلاس اولی همان پروتکلی را تعریف کرد که برای یک دانش‌آموز دبیرستانی تعریف می‌شود. تفاوت‌های رفتاری و درک کودکان و نوجوانان از اپیدمی کاملاً متفاوت است. درنتیجه این تفاوت‌ها باعث می‌شود حتی نتوان یک نسخه واحد برای دانش آموزان یک مدرسه تعریف کرد. البته در این خصوص خانواده‌ها و معلمان ضمن آن‌که باید آموزش‌های کافی را به فرزندان خود بدهند، نباید نگرانی‌های خود را به بچه‌ها منتقل کنند؛ زیرا آن‌ها نمی‌توانند این شرایط را به‌درستی درک کنند و درنتیجه سلامت روانی آن‌ها به خطر می‌افتد. اگر واقعاً اراده و خواست تمام و کمال در جامعه وجود داشته باشد، می‌توان امیدوار بود که حداقل بار روانی ناشی از اپیدمی را کمتر کرد تا دانش آموزان هم مانند سایر اقشار جامعه از این بحران به‌سلامت عبور کنند. مسئولان آموزش‌وپرورش هم لازم است در تک‌تک سطوح تصمیم‌گیری، از نظر متخصصان و پزشکان بهره‌مند شوند تا از شعله‌ور شدن آتش اپیدمی کرونا جلوگیری کنند.