ستاره صبح-ایران روز پنجشنبه به مناسبت روز صنعت دفاعی از دو موشک جدید خود با نامهای «موشک شهید حاج قاسم» و «موشک شهید ابومهدی» رونمایی کرد. آنگونه که گفتهشده است، موشک شهید حاج قاسم یک موشک بالستیکی است که برد آن ۱۴۰۰ کیلومتر است و برخلاف تمام موشکهای مشابه آن در دنیا مبتنی بر کنترل آیرودینامیکی است و همچنین فاقد رهگیری از سوی سامانههای پدافندی است. موشک ابومهدی هم از منظر گونه شناسی، یک موشک کروز با برد ۱۰۰۰ کیلومتر است که با ورود به سامانههای موشکی ایران، طرح و برنامه عملیاتی نیروهای مسلح را تکمیل خواهد کرد. ویژگی اصلی موشک ابومهدی قابلیت شلیک از عمق است که در آینده نزدیک نیروی دریایی راهبردی کشور نیز به آن مجهز خواهد شد. درواقع و آنگونه که سردار قاسم تقیزاده جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گفته است، با تجهیز نیروهای مسلح به موشک شهید ابومهدی امنیت مرزهای آبی از هزار کیلومتری تأمین خواهد شد. آنگونه که از افق نگرشها و برنامههای راهبردی ایران پیداست، این دست از اقدامات و رونماییها به دو منظور و هدف در دستور کار راهبرد دفاعی ایران قرارگرفته است. در هدف اول، ایران این دست از برنامهها را بهمنظور تقویت بنیه و توان نظامی خود برای اقدامات پیشگیرانه تدارک میبیند. واقعیت آن است که این برنامهها ضمن تقویت توان بنیه دفاعی، متضمن اقدامی پیشگیرانه در مواجهه با تهدیدات فزاینده غرب و متحدان آن در منطقه است. دراینارتباط، اقدامات پیشگیرانه را باید انعکاس خود ياری و اجرایی سازی تئوری بقا در منطقه پرآشوب غرب آسیا و همچنین ساختار آنارشیک نظام بینالملل دانست. در دکترینهای استراتژیک، تئوری حمله پیشگیرانه تلاشی برای بازگشت به موازنه تهدید و وحشت و همچنین بدين معناست که هرگونه فرصت عمل را از دشمن برای اقدام تهاجمی میگیرد. در هدف دوم، این دست از برنامهها، در ارتباط با وضعیت آنارشیک و پرآشوب در محیط بحرانی و پرالتهاب غرب آسیا به اجرا درمیآید. در شرایط حاضر محیطی منطقهای غرب آسیا بهگونهای است که ما شاهد شاخصها و جلوههایی از یکجانبهگرایی عملگرایانه و همچنین چندجانبه گرايی سمبليک از سوی بازیگران هژمون منطقهای و حتی فرا منطقهای هستیم. دراینارتباط کنشها و الگوهای رفتاری مجموعههای عبری- عربی بیشترین حجم از تحرکات یکجانبه گرایانه و چندجانبه گرایانه در محیط پرآشوب غرب آسیا را به نمایش میگذارند. برای نمونه عربستان تحت زعامت محمد بن سلمان، خود را نیازمند به عقد قرارداد تسلیحاتی 100 میلیارد دلاری با واشنگتن دیده است. تحرکات یکجانبه گرایانه محمد بن سلمان به معنی آن است که کشور تحت زعامت او نمیخواهد از جایگاهیابی در منطقه پرآشوب غرب آسیا نسبت به بازیگران دیگر دارای هژمون عقب بماند. این شرایط وضعیت راهبرد توسعه بحران را از سوی ریاض و متحدان منطقهای و فرا منطقهایاش را به همراه داشته است. در سطح دیگر، تلآویو با تعقیب راهبرد ائتلافسازی با مجموعههای عربی بهویژه بر عادیسازی روابط با ابوظبی و ریاض تأکید میکند و با نقشیابی تهران در چهار پایتخت کلیدی خاورمیانه یعنی دمشق، بغداد، بیروت و عدن سر عناد دارد و پیوسته تلاش میکند که با تعقیب راهبرد تبدیل قاعده بحران به فرصت، از نقشیابی منطقهای تهران بکاهد که تاکنون ناکام بوده است. تحت این شرایط تهران سلسله برنامههای موشکی خود را عاملی بازدارنده برای کاهش تحرکات دشمن و درنتیجه بیاثر سازی تحرکات یکجانبه گرایانه و چندجانبه گرایانه مجموعههای عبری- عربی میداند و در پی گیری آن اصرار دارد. در سطحی دیگر رونمایی از دو پروژه موشکی از طرف ایران متضمن مخابره پیامی برای واشنگتن آنهم در شرایطی که مایک پمپئو وزیر امور خارجی دولت ترامپ درصدد اجرایی سازی مکانیسم ماشه و برای پیمودن مسیر (اسنپ بک) تلاش میکند نیز هست. پیام این رونمایی برای واشنگتن آن است که دست ایران در پاسخ و واکنش متقابل علیه اقدامات ایذایی و احتمالا مخرب واشنگتن خالی نیست. حال و در پرتو نظم موجود آنارشیک در محیط منطقه غرب آسیا و همچنین در پرتو ضرورت و لزوم اقدام ایران در پاسخ به تحرکات یکجانبه گرایانه و چندجانبه گرایانه مجموعههای عبری- عربی، ناگفته پیداست که این دست از برنامههای دفاعی ایران با توجه به شرایطش که در مرحله راستی آزمایی و همچنین در شرایطی که واشنگتن در حال پیمودن مسیر (اسنپ بک) و تلاش برای تمدید تحریم تسلیحاتی است، بدون مخاطره و بیچالش نخواهد بود. در شرایط حاضر همین برنامههای موشکی ایران ممکن است موجب نزدیکی دیدگاههای اروپا و واشنگتن شود. اینکه ترامپ با برجام مخالف است و یا اینکه پاریس، لندن و برلین تمایل به حفظ برجام دارند، شکی در آن نیست، اما رونمایی از چنین پروژههایی در ایران در این مقطع زمانی ممکن است تأثیر منفی بر رفتار پکن و مسکو داشته باشد. چین و روسیه در همراهی با ایران در قضیه پرونده هستهای ایران نشان داده اند که رفتارشان سینوسی بوده است. همچنین شواهد و قراین موجود نشان میدهند که واشنگتن به همراه پاریس، لندن، برلین مدعی هستند که بعضا برخی اقدامات ایران نامنطبق با روح برجام است. حال و اگرچه این رونمایی و این دست از برنامهها در مواجهه با تحرکات یکجانبه گرایانه و چندجانبه گرایانه مجموعههای عبری- عربی کنشی مقرون به صواب و متضمن قاعده بازی برد-برد است، اما ممکن است موجب تداوم رفتارهای کج دار مریز و همچنین متضمن فراهم شدن شرایط دشوار برای حفظ همکاریهای اروپا با ایران و حتی حفظ همکاریهای ایران با چین و روسیه میشود.
لینک کوتاه:
http://www.setaresobh.ir/fa/news/detail/82539