ستاره صبح-جوزف نای، دانشمند علوم سیاسی آمریكا میگوید: قدرت نرم به معنای وادار ساختن دیگران به نتایج عمل موردنظر شما است. استراتژی قدرت نرم چین، ایجاد تصویری از پکن بهعنوان جایگزین بهتر اقتصادی بهجای غرب و روسیه است. این طرح قدرت در زمان صلح نهتنها از ایدهآلهای دولت ناشی میشود که از دانشگاهها، بنیادهای آموزشی، نهادهای مذهبی و فرهنگی سازمانهای غیردولتی، تجارت و منافع تجاری نیز نشات میگیرد.چین باقدرت ژئوپلیتیکی قابلتوجهی که در اختیار دارد خواهد توانست نفوذ خود را از طریق قلمرو وسیع و جمعیت عظیم خود تأمین کند. این کشور در کنار منابع طبیعی، ظرفیت تولید، نیروهای نظامی، یک سیستم سیاسی یکپارچه، یک سنت فرهنگی قوی و ثبات سیاسی، دارای یک نیروی کار آموزشدیده، طبقه متوسط بزرگ و متخصصان زیادی است. طرح ابتکاری کمربند و جاده، عامل اصلی در تحقق «رویای چین» است که توسط رئیسجمهور «شی جی پینگ» آغازشده است. اصلاحات اقتصادی صورت گرفته، توسعه زیرساختها و رونق قابلتوجه در طول مسیر را به همراه خواهد داشت. در سطح بینالمللی نیز کمربند و جاده گویای مدل صلحآمیز از رشد و توسعه در چین است.
دیپلماسی عمومی چین در قزاقستان
در رونمایی از جاده ابریشم و کمربند اقتصادی در آستانه که اکنون به آن نور سلطان گفته میشود رئیسجمهور چین با تأکید بر روابط عمیق تاریخی بین قزاقها و چینیها گفت که چین ارتباطات و پیوندهایی را پدید آورده است که قبلاً وجود نداشت. چین مدتهاست که جایگزین روسیه بهعنوان شریک تجاری شماره یک قزاقستان و سایر کشورهای آسیای میانه شده است. از زمان اجرای پروژه کمربند و جاده، چین دیپلماسی عمومی خود در جهان را تقویت کرده است. تشکیلات سیاسی چین، مصمم به تغییر افکار عمومی در غرب به سود خود است. این عوامل است که به چین اجازه میدهد تا به دنبال طرحهای برتری جویانه یا هژمونی در منطقه یورآسیا و جهان باشد. این ایده بهطور گسترده در سراسرجهان به اشتراک گذاشتهشده است. چین میخواهد بهعنوان یک شریک اقتصادی قابلاعتماد به دنبال دستیابی به اهداف مشترک با کشورهای عضو در مسیر جاده ابریشم شناخته شود.دولت چین بهطور فعال به دانشجویان قزاق و دیگر ملیتهای آسیای میانه بورسیه تحصیلی ارائه میدهد. طبق شورای بورسیه تحصیلی چین، تعداد شهروندان قزاقستانی که در چین تحصیل میکنند، با بیش از پنج برابر افزایش در یک دهه به 18000 دانشجو رسیده است. در قزاقستان و بخش اعظم آسیای میانه این نگرش وجود دارد که اگر میخواهید به خارج از کشور بروید، زبان انگلیسی یاد بگیرید. اگر میخواهید در قزاقستان بمانید و خوب کارکنید، زبان چینی یاد بگیرید. «نورجان بیت میروف»، بنیانگذار گروه آموزش شرق و غرب که در آموزش زبان انگلیسی به قزاقها تخصص دارد، علاقه روزافزون به یادگیری زبان چینی در میان متخصصان جوان را تشریح کرده است.بیت میروف که فارغالتحصیل ووهان است، گفت: منطقه اصلی تولید نفت در منطقه غربی قزاقستان که درگذشته تحت تسلط شرکتهای کانادایی بود، هماکنون با تغییر وضعیت، عمدتاً توسط شرکتها چینی کنترل میشود. وی افزود: اگر میخواهید شغلی بگیرید، بهتر است تا به زبان چینی صحبت کنید. چین برای کمک به آموزش قزاقها سخاوتمندانه بسیاری از کارگاههای آموزشی، حرفهای، بورسها و کمکهزینههای تحصیلی را در اختیار آنان قرار میدهد. همچنین چین پنج مؤسسه کنفوسیوس را برای تبلیغ فرهنگ و زبان چینی در سراسر قزاقستان اداره میکند.واکنش قزاقستان به کمربند و جادهروابط قزاقستان با چین از اواسط دهه 1990 تا حد زیادی عمیقتر شد. اقدام ابتکاری کمربند و جاده، روابط دیپلماتیک بین دو کشور را به مرحله نوینی سوق داده است. برای چین، اجرای کمربند و جاده بدون قزاقستان میتوانست غیرقابلتصور و عمدتاً با خطرات و هزینههای زیادی همراه باشد.فعالیتهای چین در قزاقستان بهطور عمده توسط سه انگیزه داخلی هدایت میشود: امنیت انرژی، متنوع سازی مسیرهای تجاری و توسعه داخلی و ثبات. این روش بیشتر با منطق بنیادین ژئو اقتصادی کمربند و جاده موردبررسی قرار میگیرد. ثبات و امنیت در قزاقستان و همسایگی آن برای سرمایهگذاری اقتصادی چین و استراتژی بلندمدت آن حیاتی به شمار میرود. قزاقستان بهعنوان یک شریک اولیه و پایدار کمربند و جاده رویکرد مشخصی نسبت به آن انتخاب کرده است. بهعنوانمثال، در بخش راهداری و ریلی در قزاقستان، چین به پروژههای زیرساختی مرتبط با کمربند و جاده بیش از 5 میلیارد دلار تا سال 2022 کمک میکند.
5 ژوئن، 2020
تارنمای آسیا تایمز
برگردان اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com