ستاره صبح-
نشست خبری فیلم «خروج» ساخته ابراهیم حاتمیکیا با حضور کارگردان، حبیبوالینژاد (تهیهکننده)، فرامرز قریبیان، پانتهآ پناهیها، سام قربیان، کامبیز دیرباز، محمدرضا شریفینیا، محمد فیلی (بازیگران)، وحید ابراهیمی (مدیر فیلمبرداری)، عماد خدابخش (تدوینگر)، محمد برادران (جلوههای ویژه بصری)، مجیدعلی اسلام (طراح صحنه) با حضور خسرو نقیبی (منتقد) و با اجرای محمود گبرلو عصر روز جمعه هجدهم بهمنماه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
حضور بعد از 7 سال
فرامرز قریبیان با اشاره به این موضوع که بعد از فیلم «گناهکاران» به جشنواره فیلم فجر نیامدهاست گفت: «من برای دفاع از فیلم آمدهام.» قریبیان همچنین درباره نقشش گفت: «من نقشهای معترض را خیلی دوست دارم، چون خودم معترض هستم. «خاک»، «گوزنها»، «سفیر»، «سناتور» همگی نقشهای معترضی بودند و من این نقشهای را بسیار دوست دارم. خود من در حال حاضر یک بخشی هستم.»
مؤثرترین فیلمساز بعد از انقلاب
خسرو نقیبی با اشاره به جایگاه تثبیتشده حاتمیکیا در سینمای ایران افزود: «او مؤثرترین فیلمساز بعد از انقلاب به شمار میآید. این فیلم بعد از سهگانههای اخیر پر اکشن آقای حاتمیکیا برای من یادآور فیلمهایی مانند «موج مرده» اوست. فیلم «خروج» فیلم خلوتیاست و سکانسهایی از این فیلم ما را یاد سینمای سالهای دور این فیلمساز میاندازد.» او ادامه داد: «در این فیلم نسبت به فیلمهای اخیر فیلمساز، خشم و اعتراض به شکل بارزتری نشان داده میشود. جنس اعتراض در این فیلم از جنس «موج مرده» است. حاتمیکیا متناسب با زمانه این جنس از اعتراض را برای این فیلم انتخاب کرده است.»
توجه جشنواره مهم نیست
حاتمیکیا درباره امکان بیتوجهی جشنواره به فیلم گفت: «من آنقدر در طول این ۳۵ سال فیلم ساختم که دیگر برایم توجه جشنواره مهم نیست. من به این قضیه عادت دارم و این سلیقه داوران است. درباره سالی که فیلم «برج مینو» و «بوی پیراهن یوسف» را ساختم اصلاً به فیلمها توجه نشد و در زمان فیلم «چ» هم همین بیتوجهی رخ داد پس برایم اهمیتی ندارد.» وی در پاسخ به اینکه فیلم در بین آرای مردمی حضور ندارد، عنوان کرد: «من این را یک شوخی بزرگ میدانم و واقعیت این است اصلاً امکان ندارد و محال ممکن است این اتفاق رخداده باشد. به نظر میآید امسال یک مهندسی بهظاهر ساده اما پیچیده رخداده است اما ایرادی ندارد، من همه را به زمان میسپارم و زمان است که ثابت میکند چه فیلمی میماند و چه فیلمی نه. کاش هیئتی برای رسیدگی به کسانی که این هیئت را در دست دارند، تشکیل شود اما درهرحال من لذت میبرم از مشتی که این دوستان زدند.»
از بیادبیها دلخورم
کارگردان «بوی پیراهن یوسف» در ادامه درباره انتقاداتی که نسبت به «خروج» در روزهای اخیر مطرح شده است بیان کرد: «من نگران هجمهها نبودم. همیشه این موضوع وجود دارد انواع طیفهای مختلف مخالف وجود دارد. برخی میتوانند فیلم را دوست داشته باشند برخی نه. اما از بیادبی خوشم نمیآید.» وی سپس خطاب به هجمهکنندگان گفت: «گناه ما چیست که فیلم میسازیم؟ چرا دادگاه تشکیل میشود؟ چرا جنس نوشتهها و واکنشها دادگاهی شدهاست. این چه زبان بیحیایی برای من سرباز است؟ چرا بیحیا میشویم؟ به من میگویند دههات گذشته؛ جمله خودم را به خودم پس میدهید؟ روزی که علی حاتمی رفت آیا جایش پر شد؟ ما کنار برویم؟ لذت میبرید از این رفتار؟ از اینور و آن ور این واکنشها وجود دارد.» حاتمیکیا تأکید کرد: «من از این فضا دلخورم.«خروج» بیستمین فیلم من است و من بیست بار این بالا آمدهام. چرا سالبهسال سختتر میشود چرا فضا را این شکلی کردید که مثل فشار قبر است. انصاف کنید عمرم را بابت هر فیلم میگذارم برای هیچ فیلمی کمفروشی نکردهام. به نظر ساده میآید تراکتور را میان خیابان بیندازید ولی چرا اینگونه با بیحیایی حرف میزنید. چرا به من گیر میدهید؟ این اشکال بزرگ است، از کنار هم بودن افتخار کنید ما سربازان فرهنگی این نظام هستیم.»
سر تعظیم برابر استاد
این کارگردان در پاسخ به پرسشی که با چه منطقی سراغ فیلم جادهای رفته است، گفت: «من فیلم جادهای خیلی دوست دارم که تا حالا فرصتش برایم فراهم نشده بود. این نوع فیلم کار بسیار سختی است و خدارا شکر با حضور دوستان ساخت فیلم رقم خورد. در عمر ۵۸ سالهام بازیگری فرهیخته و روی اصول مثل آقای قریبیان ندیدم. کار کردن با تراکتور بسیار سخت است ومن سر تعظیم بر استادی ایشان فرود میآورم که انقدر در بازیشان ذوب شده بودند که باورش برای ما سخت بود.»
فیلم بهجای واکنش اینستاگرامی
کارگردان «خروج» درباره عدم واکنش به اتفاقات اخیر مثل سقوط هواپیما و اعتراضات آبان ماه توضیح داد: «من فیلمم را میسازم. من خودم را سیاستمدار نمیدانم یکوری دو وری ندارد. من فیلمم را میسازم آن موقعی که تو متوجه این حرفها نبودی من فیلم میساختم.» وی تأکید کرد: «توجه من به مسائل و اتفاقات روز با فیلمم است. هرکسی خواست کاری کند با فیلمش توجه کند داشتن اینستاگرام و واکنشهای چند کلمهای هنر بزرگی نیست من فیلمم را میسازم. برای همین هم بعد از فیلمم این اتفاقات میافتد و درباره آن ناحقی میشود و فیلم ما از آرای مردمی در میآید.» حاتمیکیا در واکنش به این سؤال که فکر نمیکنید فیلم «خروج» فیلم حاتمیکیا نیست، توضیح داد: «حاتمیکیا اینجا نشسته است. اینکه تو میگویی حاتمی کیا اینطور شده است حاتمیکیای خودت است. من اگر پشت شما بیفتم معلوم نیست عاقبتم چه میشود من دین و آخرتم را نمیفروشم که آنچه شما میخواهید باشم. من هرآنچه را که در دیدهبان به کار بردم در این فیلم به کار بردهام. من یک فیلم سفارشی نساختم.»
خداحافظی قریبیان از سینما
قریبیان اظهار کرد: «من معتقدم این فیلم بهترین کار کارنامه من است. من وقتی این فیلمنامه را خواندم دوست داشتم در این هفت سال پیشنهادهای زیادی شد، از هیچکدام خوشم نیامد دلم میخواست با کاری که دوست دارم حرفهام را خاتمه دهم و وقتی این فیلمنامه را خواندم دیدیم این فرصت پیش آمده است.» وی افزود: «میدانستم فیلم زحمت زیادی دارد فقط یک ماه تمرین تراکتورسازی کردم. بنابراین این فیلم را دوست داشتم. همکاری به دلیل زیبایی فیلمنامه ایجاد شد و بلافاصله پیشنهاد بازی را پذیرفتم. حالا اعلام میکنم این آخرین فیلم من در سینما بود و دیگر خداحافظی میکنم چون دیگر حوصله بچهبازی و غرضورزی مسئولان سینمایی را ندارم.»
پرونده «عصبانی نیستم!»
گشوده شد
فرامرز قریبیان در نشست روز گذشته، روایتی از تماس با یک رسانه در زمان برگزاری جشنوارهی فجری که او در آن داور بود (دوره 32ام) عنوان کرد و گفت همان موقع بهاین رسانه گفته که انتخاب اصلی داوران برای جایزهی بهترین بازیگر نقش اول مرد، نوید محمدزاده برای فیلم «عصبانی نیستم!» بوده که شب اختتامیه (به خاطر فشارها به تهیهکننده فیلم و انصراف او از رقابت فیلمش در بخش سودای سیمرغ) اهدا نشده است. قریبیان همچنین ادامه داد علیرضا رضاداد، دبیر وقت جشنواره فیلم پسرش را، بههمین دلیل بهجشنوارهی سال بعد راه نداد. منظور قریبیان فیلم سیصدوشصت درجه است. باتوجه بهکیفیت فیلم سام قریبیان (بنا به گفته منتقدانی که فیلم را دیدهاند) و مقایسهی آن بادیگر آثار جشنواره، ادعای قریبیان پدر دربارهی راه نیافتن فیلم سام بهجشنواره، بسیار قابلتأمل بهنظر میرسد.