ستاره صبح-
کارتهای هوشمند سوخت
دولت اصلاحات نخستین دولتی بود که برای استفاده از کارت هوشمند سوخت پا پیش گذاشت. تاکنون بیش از ۴۰ میلیون کارت هوشمند سوخت در کشور صادرشده است. برای همه خودروهایی که در کشور شماره شدهاند (حدود ۲۴ تا ۲۵ میلیون خودرو) کارت سوخت صادرشده است. مجلس شورای اسلامی هم فعالسازی کارت هوشمند سوخت را به دولت تکلیف کرد. کارت هوشمند سوخت زمانی مفید و دارای کاربرد است که بنزین سهمیهبندی شده باشد. اگر قرار به سهمیهبندی باشد بهتر است از سیستم بانکی استفاده شود. تا وقتی سهمیهبندی انجام نشود، مردم کارت هوشمند سوخت را جدی نمیگیرند. کار وزارت نفت در شرایط تحریمها بسیار سخت است؛ بااینوجود، این وزارتخانه در بخشهای مختلف عملکرد درخشانی داشته است.
برداشت از میدانهای مشترک
ما میدانهای مشترکی با کشورهای عراق، عربستان، قطر، امارات و ترکمنستان داریم که بزرگترین این میدانهای مشترک در دو منطقه پارس جنوبی و غرب کارون واقعشدهاند. تا چند سال پیش در برداشت از میدانهای مشترک از کشورهای مقابل جلوتر نبودیم؛ بهویژه در قطر، اما امروز ازنظر برداشت روزانه گاز در میدان پارس جنوبی و همچنین برداشت نفت از میدانهای غرب کارون جلوتر از قطریها هستیم. این در حالی است که عمده کارها را با منابع و توان خودمان دنبال میکنیم. تکلیف توسعه همه میدانهای مشترک تا پایان این دولت مشخص میشود.
تولید بنزین در کشور
بنزین خوب و بد به این موضوع که ما مخازن نفتی زیادی داریم یا خیر ارتباطی ندارد، بلکه بنزین مرتبط با پالایشگاههای ماست. پالایشگاهِ خوب است که میتواند بنزین خوب تولید کند. دولت تدبیر و امید حرکت بزرگی درزمینه کمیت و کیفیت بنزین انجام داده است. بنزینی که در حال حاضر تولید میکنیم یورو ۴ است، ما در سال ۹۱ تولید بنزین یورو نداشتیم، اما در سال ۹۷ مقدار تولید روزانه بنزین باکیفیت یورو به ۷۶ میلیون لیتر در روز رسید و اکنون در کلانشهرها بنزین یورو توزیع میشود، در پالایشگاه تبریز که بهتازگی چند طرح آن با حضور رئیسجمهوری افتتاح شد و در پالایشگاه بندرعباس، بنزین باکیفیت و عالی تولید میشود. مجموع تولید روزانه بنزین ما در کشور به ۱۱۵ میلیون لیتر رسیده است. بنابراین با توجه به مقدار مصرف بنزین کل کشور، ما بیش از ۱۱ میلیون لیتر تولید اضافه بنزین داریم. البته این مقدار را ذخیره میکنیم؛ صادرات بنزین را آغاز کردهایم. اکنون در تولید بنزین و در ظرفیت پالایش در میان کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) مقام نخست را داریم، اما متأسفانه ازنظر تولید نفت در میان اعضای اوپک اکنون جایگاه سوم را داریم، درحالیکه زمانی دومین تولیدکننده نفت اوپک بودیم، همچنین در زمینه تولید نفتگاز نیز با ظرفیت تولید روزانه ۱۲۵ میلیون لیتر، در مردادماه ۱۲۰ میلیون لیتر در روز نفتگاز تولید کردیم. اکنون وضع تولید بنزین خوب است، و برای بهبود کیفیت بنزین برنامه داریم.
توسعه شبکه گازرسانی
گازرسانی در کشور ما بینظیر است. ما در هرروز به ۱۰ روستای جدید گازرسانی میکنیم، همچنین ۹۹.۹ درصد جمعیت شهرها نیز بهغیراز سیستان و بلوچستان از نعمت گاز برخوردار شدهاند، البته استان سیستان و بلوچستان نیز به شبکه گاز متصل خواهد شد. درصد بهرهمندی مجموع جمعیت شهری و روستایی کشور از گاز طبیعی حدود ۹۵ درصد است. استفاده از گاز، کاهش آلودگیهای محیطزیست، حفظ مراتع و جنگلها را در پی داشته که برای آینده این سرزمین بسیار مهم است.
تحریم خرید تجهیزات زیستمحیطی
منطقه عسلویه برای بهبود محیطزیست به بعضی از تجهیزات روزآمد نیاز دارد، اما این تجهیزات شامل تحریمهای آمریکا شدند و اینیکی از جنایاتی است که ترامپ مرتکب شده تا ما نتوانیم این تجهیزات را بخریم، گرچه ما این تجهیزات را میخریم، اما تأخیری که به وجود میآید گناه و جرمی است که بهعهده آنهاست. ما از امسال برای هر مشعلی که خاموش شود جشن میگیریم و تا دو سال آینده فلرها خاموش میشوند.
مقایسه تولید ناخالص پتروشیمیها در دولتهای مختلف
پتروشیمی ازجمله بخشهایی است که ما را به هدف جلوگیری از خام فروشی میرساند. در دوره نخست حضور من در وزارت نفت در سال ۷۶، مجموع تولید پتروشیمی ایران حدود یک میلیارد دلار در سال بود. در هشت سال دولت اصلاحات کار عظیمی انجام شد که پایه آنها در تولیدات پارس جنوبی بود. برای نخستین بار پتروشیمیهای گازپایه و میعاناتپایه را راهاندازی کردیم، احداث پتروشیمیهای متعددی آغاز شد که بخشی از آنها در همان دوره به نتیجه رسید و بخشی نیز در دوره بعد راهاندازی شد. ما در سال ۹۲ به ظرفیت حدود ۲۰ میلیارد دلار ازلحاظ ارزش تولیدات پتروشیمی مطابق قیمت همان سال رسیده بودیم، زمانی که خوراک کم داشتیم کمتر تولید میکردیم. در این سالها پتروشیمیهای جدیدی ساخته و طرحهای پتروشیمی پیشین تکمیل شد، تا پایان سال ۹۶، ۱۲ پتروشیمی و در سال ۹۷ نیز سه پتروشیمی بزرگ راهاندازی شد. تولید ناخالص پتروشیمیها در سال ۹۲، یعنی سال شروع به کار دولت تدبیر و امید، ۵۶ میلیون تن بود که قرار است در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۱۰۰ میلیون تن برسد؛ جهش نخست ما این بود که به حدود ۱۸ میلیارد دلار تولید رسیدیم و جهش دوم ما را به ۲ برابر حدود ۳۶ میلیارد دلار میرساند، جهش سوم را نیز ساماندهی میکنیم تا تولید را به نزدیک ۱۵۰ میلیون تن در سال برسانیم؛ این تحول بزرگی است که اکنون در صنعت پتروشیمی در حال انجام است.
خرید خوراک ازسوی پتروشیمیهای پاییندستی
خبر خوب من در بخش پتروشیمی، خرید سالانه حدود ۶ میلیارد دلار خوراک ازسوی پتروشیمیهای پاییندستی است. هیچ صنعتی در کشور نداریم که بخشهای پاییندستی آن ۶ میلیارد دلار خوراک از آن تهیه کنند تا به محصولات دیگر تبدیل شود. اینکه چرا باوجود داشتن ظرفیت کافی، خوراک بیشتر نمیخرند به دلیل نبود بازار لازم است. ظرفیت تولید محصولات پاییندستی پتروشیمی در کشور بسیار خوب است، اما شرط آن این است که باقی پیشنیازهایش تأمین شود.
جلوگیری از خامفروشی
موضوع جلوگیری از خام فروشی فقط مربوط به پتروشیمیها نیست و پالایشگاهها را نیز شامل میشود. تا پایان سال ظرفیت پالایشگاه ستاره خلیجفارس به ۴۸۰ هزار بشکه در روز با هزینه ۷۰ تا ۸۰ میلیون دلار خواهد رسید و این شرایط بدون آنکه ما یک واحد جدید ساخته باشیم، رخ میدهد. مطابق قانون حمایت از ساخت پالایشگاهها و پتروپالایشگاهها با منابع مردمی که مجلس شورای اسلامی تصویب و به وزارت نفت ابلاغ کرده است، آییننامه مرتبط با این قانون تدوین میشود تا ساخت پالایشگاهها با ظرفیت پالایش روزانه ۲ میلیون بشکه حمایت شوند. ما تاکنون روزانه ۲ میلیون بشکه ظرفیت برای پالایشگاهها دادهایم، اما سرمایهگذاری نشده است. مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که پالایشگاهها باید در سواحل ساخته شوند. این اقدامها گام بزرگی برای جلوگیری از خامفروشی است.
مقدار صادرات نفت و فرآورده
به دلیل مصلحتاندیشی درباره اعداد صادرات نفت و حتی فرآورده حرفی نمیزنم. بازارهای جهانی نفت خام همچنان مازاد عرضه دارد که این موضوع به دلیل تولید بالا و غیرقابلپیشبینی نفت «شیل» آمریکا بوده است که عدد آن حتی یک سال پیش نیز قابل پیشبینی نبود. در نشست اخیر اوپک به فرآیند تصمیمسازی در این سازمان اعتراض شد و بحثهایی چندساعته داشتیم که درنتیجه همه خواستههای ما پذیرفته و در متن منشور همکاری کشورهای عضو و غیرعضو اوپک نیز منعکس شد.
اختصاص زمین برای استارتآپها
عزم خود را جزم کردهایم که از شرکتهای دانشبنیان حمایت جدی داشته باشیم و نشستهای متعددی نیز با فعالان این بخش برگزار کردهایم و یک محوطه ۱۷ تا ۲۰ هکتاری در جنوب تهران را نیز به فعالان این حوزه اختصاص خواهیم داد تا در حوزههای مختلف نفت ازجمله مهندسی، اقتصادی، مالی، اجتماعی، حقوقی و ... شاهد رشد آنها باشیم. تا ۱۰ روز آینده با جمع ۴۰ نفری از شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها نشستی خواهیم داشت و تصمیم بر این است که بخشی از کار در انبار ری به آنها سپرده شود. اگر بتوانیم به کمک آنها در جنوب تهران یک اکوسیستم و پارک فناوری در حوزه نفت ساخته خواهد شد.