فضای منطقه نباید پیچیده تر شود

ستاره صبح-روز جمعه نیروی دریای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک فروند نفتکش انگلیسی به نام «Stena Impero» را در تنگه هرمز به دلیل آنچه رعایت نکردن قوانین بین‌المللی دریانوردی خواند، توقیف کرد. این اقدام ایران بازتاب رسانه‌ای گسترده داشته و دارد. نگاهی به اخبار مربوط به توقیف نفتکش انگلیسی نشان می‌دهد که تفاوت زیادی میان آنچه رسانه‌های بین‌المللی و رسانه‌های داخلی بیان می‌کنند، وجود دارد. اگر گزارش خبرگزاری‌های خارجی مبنای تحلیل قرار گیرد، اقدام ایران فضای موجود را پیچیده کرده و نوعی گروکشی به حساب می‌آید، در حالی که استناد به گزارش‌های داخلی حاکی از رعایت قوانین بین‌المللی دریانوردی از سوی ایران و تخلف کشتی انگلیسی از مقررات است. با توجه به اینکه مقام‌های کشورمان پیش‌تر گفته بودند در مقابله با اقدام انگلیس در توقیف ابرنفتکش ایرانی «گریس-1» بی‌تفاوت نخواهند بود، به نظر می‌رسد توقیف نفتکش انگلیسی نوعی اقدام متقابل و قانونی از سوی جمهوری اسلامی است. اینکه در برابر هر اقدامی، اقدام متقابل صورت گیرد، به بحران موجود میان ایران با آمریکا، انگلیس و فرانسه می‌افزاید. با این حال نکته این است که گویا امید مقامات کشورمان به بهبود روابط خارجی تضعیف شده است. البته لازم به ذکر است که اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی مورد تأیید نیست، اما اقدام متقابل ایران فضای دیگری را رقم زده که دورنمای آن نامشخص است. هم‌اکنون فرانسه و آلمان که از حامیان اصلی برجام هستند، اقدام ایران را محکوم کرده‌اند و ممکن است در صورت تداوم اینگونه اقدامات این دو کشور نیز به همراه انگلیس از برجام خارج شوند. در صورت چنین اتفاقی پرونده ایران بار دیگر به شورای امنیت خواهد رفت. از این‌روست که هرگونه اقدام از سوی ایران در منطقه باید با در نظر گرفتن روابط ایران و اروپا صورت گیرد. اگر پرونده ایران به شورای امنیت برود، تحریم‌های اروپا علیه ایران بازگردانده می‌شود و این همان آرزویی است که ترامپ و نتانیاهو به دنبال آن هستند. البته دیپلماسی ظریف در نیویورک ممکن است از تنش‌های موجود بکاهد و راه را برای عبور از بحران باز کند.