«ایران» یک‌جاست و «ایرون» جای دیگر

ستاره صبح-

مدتی است که در سطح شهر تهران تابلویی در بیلبوردهای تبلیغاتی به چشم می‌آید با این مضمون که: «فقط یه ایرونی می‌‌دونه». پیش از پرداختن به بحث «ایرون» می‌بایست از عدم نظارت بر محتوای نوشتاری بیلبوردهای شهر گلایه کرد که چرا اجازه می‌‌دهند زبان فارسی، این میراث گران‌بها که در طول تاریخ چند ده قرنی خویش توانسته به همیاری باشندگان خویش از ایلغارهای مغولان، ترکان و تهاجمات فرهنگی فرنگیان جان به در ببرد و حتی پس از اسلام ‌آوردن ایرانیان مردم ایران‌زمین برخلاف بسیاری از تمدن‌های کهن مانند مصر که عرب‌زبان شدند، همچنان بایسته و شایسته با زبان فارسی خویش بزید، چنین راحت مورد بی‌توجهی قرار گیرد! زبان فارسی در بستر خود چنان پوینده و بالنده بوده و هست که بزرگانی چون رودکی، فردوسی، حافظ، سعدی و مولانا توانستند افکار ژرف خویش را در این زبان به جهان بیان کنند.
پرسش این است که چرا باید این‌چنین دچار «غلط نویسی» به زبان فارسی در سطح یک بیلبورد بزرگ تبلیغاتی در شاه‌راه بزرگ تهران، پایتخت کشوری که زبان رسمی‌اش فارسی است، باشیم؟! تأکید بر روی «غلط نویسی» برای آن است که «محاوره‌ نویسی» یک سطح بالاتر از متن تابلوی تبلیغاتی مذکور است! زیرا در این متن شاهد غلط‌‌های املایی هستیم و گاهی این غلط‌‌ها چنان بزرگ هستند که گویی شرکت تبلیغ‌کننده بی‌خبر است که مردمانی به نام «ایرونی‌« نداریم و «ایرونی» زبان مردمی به نام «ایرونی‌‌ها» است که ساکنان سرزمین ایران نیستند، بلکه مردمی دیگر در آن‌سوی مرزها هستند!
از سال ۱۳۵۰ خورشیدی به بعد گفتمان برخی اسامی با لهجه «تهرانی» اتفاقی ارزشمند تلقی شد! آن زمان در تلویزیون شومن‌ها با اقتباس از آنکه تهرانی‌ها که در محاوره شهر خود را «تهرون» و خود را «بچه ‌تهرون» می‌نامیدند، ایران را نیز «ایرون» و ایرانی را «ایرونی» خواندند! پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ که بسیاری از این شومن‌ها از ایران به‌ امریکا مهاجرت کردند، واژه‌ غلط‌ «ایرونی» به‌جای «ایرانی»  توسط ایشان مورداستفاده قرار گرفت! اما اگر مراد این دوستان از «ایرونی» باشندگان سرزمین ایران است که ره به خطا می‌روند! «ایرونی» یک ‌زبان است، نه یک ملت! «ایرونی» نام یکی از دو گویش اصلی زبان «آسی» در قفقاز است که توسط «ایرونی‌ها» صحبت می‌شود. بیشتر آلان‌ها این گویش را به کار می‌برند، به‌ویژه در شرق جنوب و مرکز اوستیای شمالی-آلانیا. درصورتی‌که در غرب این جمهوری گویش دیگوری (دیغوری) بیشتر رواج دارد. مراد از «ایرونی‌ها» هم مردمان سرزمین ایران نیستند؛ بلکه ایرونی‌ها زیر گروهی از اوستی‌ها هستند!