جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن، گفته است که رسیدگی سریع به توافق هستهای بینالمللی با ایران (برجام) برای ایالاتمتحده فوریت دارد. سالیوان که شامگاه جمعه ۱۰ بهمن (۲۹ ژانویه) در کنفرانسی ویدیویی که از موسسه صلح واشنگتن برگزارشده بود، سخن میگفت، این بار برای احیای برجام هیچ شرطی قائل نشد. این در حالی است که دولت آمریکا در روزهای اخیر پیوسته تأکید کرده بود، پیش از پیوستن ایالاتمتحده به برجام، نخست جمهوری اسلامی باید به تعهدات هستهای خود عمل کند. به گزارش دویچه وله، سالیوان مدعی شد، جمهوری اسلامی از زمانی که ترامپ از توافق آمریکا را از توافق برجام خارج کرد، «به ساخت بمب هستهای نزدیکتر شده است». بنا بر ادعاهای او، «رفتارهای ایران در خاورمیانه نگرانکننده است، اما در حال حاضر برای ایالاتمتحده جلوگیری از تشدید بحران هستهای اولویت تام دارد». مشاور امنیت ملی جو بایدن گفت که تواناییهای موشکی جمهوری اسلامی نیز رشد چشمگیری داشته و آمریکا قصد دارد ضمن احیای توافق هستهای، برنامه موشکی ایران را نیز تحت نظارت درآورد. به گفته سالیوان سیاست دولت جدید آمریکا در قبال برجام با آنچه در دولت دونالد ترامپ انجام گرفت، یکسره متفاوت است.
انتصاب راب مالی
جو بایدن رئیسجمهور آمریکا رابرت مالی را نماینده ویژه دولتش در امور ایران کرد. او از دستیاران سابق باراک اوباما است و یکی از هواداران سرشناس تعامل با ایران قلمداد میشود. به گزارش رویترز مالی روز جمعه، در اولین اقدام با مقامهای عالیرتبه بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره توافق هستهای شش سال پیش موسوم به برجام گفتگو گرده است. به گفته دیپلماتهای اروپایی هدف این گفتگو آگاهی از جزئیات پرونده و دیدگاه سه کشور اروپایی بوده است. پیشازاین انتصاب، راب مالی ریاست گروه بینالمللی بحران را بر عهده داشت، نهادی غیرانتفاعی در واشنگتن که برای جلوگیری از جنگ در دنیا فعالیت میکند. او در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون مدیر امور دموکراسی و حقوق بشر شورای امنیت ملی در کاخ سفید بود. مالی سپس در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما دستیار ویژه رئیسجمهوری و هماهنگکننده امور خاورمیانه، آفریقای شمالی و منطقه خلیجفارس شد و در مذاکرات برجام شرکت مستقیم داشت. آخرین نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، الیوت آبرامز بود. این چهره محافظهکار (که از او بهعنوان یکی از هواداران اسرائیل یاد میشد) برافزایش فشار حداکثری بر ایران تأکید داشت. پیش از الیوت آبرامز، برایان هوک این سمت را بر عهده داشت که از طرفداران سرسخت سیاست فشار حداکثری علیه ایران بود. به گزارش بیبیسی، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه جدید آمریکا، گفته است که ایالاتمتحده با بازگشت به برجام «فاصله زیادی دارد» و هنوز باید ببیند که آیا ایران قصد اجرای تعهدات خود در قبال برجام را دارد یا نه.
پیشنهاد ماکرون
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه مدعی شد که مذاکرات درباره توافق هستهای ایران باید خیلی سختگیرانه باشد و کشورهای منطقه ازجمله عربستان سعودی هم در این مذاکرات مشارکت داشته باشند. شبکه تلویزیونی العربیه، متعلق به عربستان سعودی گزارش داد که مکرون در یک جلسه مطبوعاتی ضمن بیان این اظهارات گفته است که زمان برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح، بسیار کوتاه است. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه هم چند روز پیش به نشریه دیمانش مدعی شده بود: «ایران در حال ساخت سلاحهای هستهای است و ضرورت فوری دارد که ایران و آمریکا به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) برگردند.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران این اظهارات را رد کرد و آن را «یاوهگویی پوچ» خواند. پیشتر یک مقام دفتر ریاستجمهوری فرانسه گفته بود اگر ایران میخواهد آمریکا به برجام برگردد باید تعهدات برجامی خود را رعایت کند. در همین حال مقامهای ایران خواسته وزیر خارجه جدید آمریکا درباره لزوم بازگشت کامل ایران به تعهداتش در برجام، قبل از بازگشت آمریکا به این توافق را رد کرده و گفتهاند که ابتدا ایالاتمتحده که از برجام خارجشده باید به آن برگردد و تحریمهای ایران را بهطور کامل لغو کند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکنش در توییتی از کابینه تازه آمریکا خواست که «شکست حداکثری ترامپ» را فراموش نکند و مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد هم هشدار داد که «پنجره زمانی بازگشت آمریکا به توافق هستهای در حال بسته شدن است.»