پیام دو هشدار اخیر ظریف به آمریکا چیست؟

ستاره صبح-محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در توییتی نوشت: «اطلاعات تازه از عراق حاکی از آن است که عوامل آتش‌افروز اسراییل در حال توطئه‌چینی برای حمله به آمریکایی‌ها هستند، تا ترامپ در حال رفتن را به بهانه‌ای ساختگی به جنگ بکشانند.» او همچنین خطاب به ترامپ نوشت: «مراقب تله باش. هرگونه آتش‌بازی، پاسخ متقابل جدی همراه خواهد داشت، به‌خصوص علیه همان دوستان صمیمی‌ات». ظریف پیش‌تر هم به آمریکا درباره هرگونه ماجراجویی هشدار داده و گفته بود: «اطلاعات به‌دست‌آمده از عراق نشانگر دسیسه‌ای برای جور کردن بهانه‌ی جنگ است. ایران به دنبال جنگ نیست اما آشکارا و مستقیماً از مردمش، امنیتش و منافع حیاتی‌اش دفاع خواهد کرد.» این اظهارات ظریف می‌تواند تاحدودی نگران‌کننده باشد، چراکه از این این حرف‌ها می‌توان چنین برداشتی را داشت که احتمال حمله نظامی به ایران وجود دارد و اگر چنین برداشتی درست باشد، باید نسبت به شرایط کنونی و آینده نگران بود. این روزها آمریکا شاهد انتقال قدرت از دولت فعلی به دولت آینده جو بایدن است. این تغییرات و تبعات ناشی از آن یک نگرانی را در داخل آمریکا و عرصه جهانی و حتی خاورمیانه، به ویژه در ایران ایجاد کرده است. تیمی که تاکنون در دولت آمریکا بر سرکار بوده و فعلاً تا آمدن جو بایدن قدرت را در دست دارد، همواره متکی بر اختلاف و درگیری در عرصه جهانی به‌ویژه خاورمیانه بوده است.چراکه بزرگ‌ترین حامیانشان، شرکت‌ها و کمپانی‌های اسلحه‌سازی بودند و در مقابل هم بهترین خریداران اسلحه از این کمپانی‌ها بیشتر کشورهای حوزه خلیج‌فارس و خاورمیانه بودند که آمریکا و اسرائیل با ایده ایران‌هراسی همواره آنان را به خرید اسلحه و تسلیحات تشویق کردند. بنابراین رفتن دولت ترامپ یک نگرانی را برای این کمپانی‌ها ایجاد کرده و طبیعی خواهد بود که برخی در این میان بخواهند با ایجاد یک بحران و درگیری تازه در منطقه، روند درآمدزایی خودشان را ادامه بدهند. علت مهم دیگری که در این اتفاقات اخیر می‌تواند تأثیرگذار باشد، موضوع ناراحتی برخی کشورهای منطقه از شکست ترامپ و احتمال کاهش اختلافات و بهبود روابط در آینده بین ایران و آمریکا هستند. قطعاً اسراییل و عربستان سرآمد این جریان هستند ولی برخی دیگر از کشورها نیز نسبت به این موضوع نگران هستند. سوابق ترامپ نشان داده که شاید تا زمان انتقال کامل قدرت به جو بایدن، دست به اقداماتی بزند. به‌ویژه آنکه خاورمیانه آبستن حوادث و بحران‌ها بوده و امروز عراق به‌نوعی می‌تواند با توجه به شرایطی که دارد زمینه ایجاد بحران تازه را فراهم کند. فراموش نکنیم که تقارن این تهدیدها با سالگرد شهادت سردار سلیمانی می‌تواند بی‌معنا نباشد. در چنین شرایطی ایران باید بحران را به‌خوبی مدیریت کند و علاوه بر این نیز، باید آسیب‌پذیری خودش را هم شناسایی و کنترل کند و مراقب تحرک احتمالی برخی بازیگران منطقه باشد تا مبادا آنان آتشی را شعله‌ور کنند. همچنین ایران از طریق دیپلماسی باید این اطمینان را به جامعه جهانی به‌خصوص کشورهای همسایه بدهد که هیچ‌گاه دنبال جنگ‌افروزی نبوده و نخواهد بود.