ستاره صبح-
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه از تمایل کشورش برای برقراری روابط بهتر با اسرائیل سخن گفته و تأکید کرده که مذاکرات در سطح مقام‌های اطلاعاتی دو طرف در جریان بوده است. او درعین‌حال از رفتار اسرائیل با فلسطینیان انتقاد کرده است. روابط سیاسی اسرائیل و ترکیه در چند سال اخیر باوجود ارتباطات گسترده اقتصادی، تیره بوده است. ترکیه بارها «اشغال کرانه غربی توسط اسرائیل» را محکوم کرده است. اردوغان بعد از نماز جمعه به خبرنگاران گفت «ما با سران اسرائیل مشکلاتی داریم. اگر این مسائل نبود، روابطمان می‌توانست بسیار متفاوت باشد.» و اضافه کرد که سیاست اسرائیل درباره فلسطینیان «قابل‌قبول نیست.» رئیس‌جمهوری ترکیه گفت که سیاست اسرائیل در قبال فلسطینیان «خط قرمز» ترکیه است. ترکیه مردادماه گذشته یک روز پس از عادی شدن روابط اسرائیل و امارات متحده عربی اعلام کرد که شاید سفیرش را از ابوظبی فرابخواند. امارات اولین کشور منطقه خلیج‌فارس بود که اخیراً بعد از بیش از دو دهه با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کرد. وزارت خارجه ترکیه بعد از اعلام خبر عادی شدن روابط امارات و اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تاریخ و وجدان مردم منطقه رفتار ریاکارانه امارت متحده را نه فراموش می‌کند نه می‌بخشد که برای منافع محدود خود به آرمان فلسطین خیانت کرد.» ترکیه و اسرائیل در جریان جنگ قره‌باغ در مقابل ارمنستان به جمهوری آذربایجان کمک کردند. جمهوری آذربایجان هم به آنکارا و اسرائیل پیشنهاد داد که برای بهبود روابط دو طرف میانجیگری کند. گفتنی است روابط ترکیه و اسرائیل به مدت شش سال از سال ۲۰۱۰ قطع شد. آن سال نیروهای اسرائیل به یک کشتی ترکیه که «حاوی کمک‌های انسان‌دوستانه برای غزه بود» حمله کردند. در این حمله دست‌کم ۹ فعال ترکیه‌ای کشته شدند.
بهبود روابط با اتحادیه اروپا
ترکیه پس از طی کردن دوره‌ای پرتنش با کشورهای غربی درصدد است تا از سال جدید میلادی در جهت ترمیم روابط خود با اتحادیه اروپا گام بردارد. این تغییر رویکرد آنکارا، از زبان مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه و پس از تصمیم اخیر بروکسل به اعمال تحریم و مجازات‌های اقتصادی علیه برخی افراد و مسئولان دولت ترکیه بیان شد. چاووش‌اوغلو می‌گوید آنکارا و بروکسل در تلاش‌اند تا به‌رغم تنش‌های اخیر که وی منشأ آن را برخی اعضای اتحادیه اروپا دانسته، فضای مثبتی را در روابط خود ایجاد کنند. به نظر می‌آید که وزیر خارجه ترکیه در این بخش از سخنان خود به‌طور ضمنی نقش فرانسه را در تخریب روابط آنکارا با بروکسل مورداشاره قرار داده است. جدا از جدال‌های لفظی اخیر آقای اردوغان با امانوئل ماکرون بر سر مبارزه با اسلام‌گرایی و ایجاد محدودیت‌های کم‌سابقه در فرانسه برای فعالیت مساجد و مراکز اسلامی، پاریس از پیش نیز سیاست‌های آنکارا به‌خصوص تهاجم نظامی به شمال سوریه و نیز حفاری‌های غیرقانونی در شرق مدیترانه را به‌شدت موردانتقاد قرار داده بود. وزیر امور خارجه ترکیه که در نشستی آنلاین خطاب به اعضای شورای روابط بین‌المللی کشورش سخن می‌گفت در ادامه تصریح کرد که ترکیه در تلاش است تا از طریق گام‌های متقابل زمینه ایجاد فضایی مثبت در روابط دوجانبه را فراهم کند. چاووش‌اوغلو همچنین ضمن اشاره به گفتگو‌های اخیر رئیس‌جمهوری ترکیه با برخی سران اروپایی ازجمله شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا، جوزپ بورل، رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان به‌عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا از تدارک نقشه راهی به‌منظور ترمیم مشکلات و بهبود روابط دو طرف در آینده خبر داد.
جلوگیری از خسارت تحریم
این مواضع اصلاح‌طلبانه در حالی از سوی آنکارا بیان می‌شود که کشورهای عضو اتحادیه اروپا اوایل ماه دسامبر توافق کردند که ترکیه را به دلیل «اقدامات غیرقانونی و تهاجمی» در شرق مدیترانه تحت تحریم قرار دهند، اقدامی که آنکارا آن را «مغرضانه و غیرقانونی» خواند. روابط ترکیه با ایالات‌متحده آمریکا نیز به‌تازگی با تحریم صنایع دفاعی این کشور از سوی واشنگتن که به دلیل خرید سامانه پدافند موشکی اس۴۰۰ صورت گرفته دچار تنش شده است. ترکیه امیدوار است با روی کار آمدن دولت جو بایدن در جهت رفع این تحریم‌ها گام بردارد تا از خسارات مالی قابل‌توجهی که در این راستا اقتصاد و توان دفاعی این کشور را تهدید می‌کند، جلوگیری کند.