چرا اگر برجام نباشد، فاجعه اتفاق می‌افتد؟

ستاره صبح-دکتر علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته در گفت‌وگویی تأکید کرد که اگر برجام نباشد و پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت برگردد، فاجعه خواهد شد. صالحی در این گفت‌وگو به مذاکرات مسقط هم اشاره کرد. پرونده مسقط نشان می‌دهد که بدون دخالت دادن نظر محمود احمدی‌نژاد و با کسب اجازه از رهبری، مذاکرات به عمل آمد و درنهایت طرفین به یک توافق مهم به نام برجام رسیدند. این‌که آقای سیدمحمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، گفته است اگر برجام نبود، به ایران حمله نظامی می‌شد، را نمی‌توان به‌سادگی تأیید کرد. اما می‌توان با قاطعیت گفت که اگر برجام نبود و آن شش قطعنامه‌ای که احمدی‌نژاد آن‌ها را کاغذ پاره می‌خواند تعلیق نمی‌شد، طبق ماده هفت منشور ملل متحد، ایران به‌عنوان خطر صلح و امنیت جهانی معرفی می‌شد و سایر کشورها می‌توانستند علیه ایران اقدام نظامی به عمل‌آورند. درواقع مجوز جنگ در اختیار کشورها قرار می‌گرفت. اکنون خروج ایران از برجام که عده‌ای آن را مطرح می‌کنند، باعث می‌شود قطعنامه‌های قبلی فعال شود و ایران دوباره به ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد بازگردد. اکنون پرسش این است که چرا عده‌ای خواهان خروج ایران از برجام و ان‌پی‌تی هستند؟ پاسخ را می‌توان در یک مثال تاریخی مشاهده کرد. عده‌ای در جنگ‌های ایران و روس در دوره قاجار هم با هیجان بسیار خواهان اعاده حقوق ایران بودند و می‌خواستند به روسیه که امکانات نظامی و سیاسی‌اش بیشتر بود حمله کنند. اما درنهایت حمله ایران با شکست مواجه و به قرارداد ننگین ترکمانچای منتهی شد. نگارنده امیدوار است کسانی که در مجلس تهدید می‌کنند و برای خروج ایران از برجام قانون تصویب می‌کنند، مطلع باشند که آیا تهدیدهای آن‌ها مؤثر واقع می‌شود یا اثر معکوس بر جای می‌گذارد. درواقع باید دید کشورهایی که با ایران همکاری خواهند کرد کدامند و کشورهایی که در برابر ما خواهند ایستاد کدام خواهند بود؟ چگونه انتظار داریم چین که مبادلات تجاری‌اش با ایران در خوش‌بینانه‌ترین حالت به یک‌دهم مبادلات تجاری‌اش با آمریکا هم نمی‌رسد، طرف ایران را بگیرد و مقابل آمریکا بایستد. در مورد روسیه هم به همین صورت است. بنابراین می‌توان گفت کشورها بر اساس منافع خودشان تصمیم می‌گیرند که کدام سوی یک مجادله و تنش بایستند و کاری به ایدئولوژی‌ها و شعارها ندارند.