ستاره صبح- فائزه صدر: پس از جنگ اوکراین با طرح زوایای پنهانی از روابط ایران و روسیه، اروپا اعتراض خود از همکاری جمهوری اسلامی با روس‌ها را اعلام کرد. ازآن‌پس در مقاطع مختلف تنش در روابط میان دو طرف تشدید شد. درنهایت صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ارتباط ایران و اروپا را به فصل پایان نزدیک کرد. ازاین‌رو طرفین در روز جمعه 9 آذر برابر با 25 نوامبر در ژنو مذاکراتی دیرهنگام اما ضروری خواهند داشت. بااینکه تصور بر این بود که آمریکایی‌ها در کنار اتحادیه اروپا باشند اما متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد: «واشنگتن در مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی شرکت نخواهد کرد.» گفتنی است مذاکرات ایران با اروپا حدود 2 سال است که متوقف شده است. حال که قرار است مذاکرات از ژنو کلید بخورد این احتمال وجود دارد که نتایج مثبت باشد و ارتباط قاره سبز با ایران دوباره برقرار شود. ستاره صبح در گفت‌وگو با علی بیگدلی، استاد دانشگاه و پژوهشگر سیاست خارجی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
علی بیگدلی، استاد دانشگاه و پژوهشگر سیاست خارجی در رابطه با مذاکرات 9 آذر (25 نوامبر) گفت: برای این مذاکرات سه نفر انتخاب‌شده‌اند و من ظرفیت خوبی در این مثلث می‌بینم. آقای لاریجانی و آقایان تخت روانچی و ایروانی هر سه شخصیت معتدل و میانه‌رو هستند. مذاکره این سه نفر با طرف‌های غربی بدون دیپلماسی قبلی ممکن نبود. ازاین‌رو جای امیدواری وجود دارد.
وی افزود: شروع این مذاکرات پیام‌های مثبتی برای هر دو طرف دارد. سه کشوری که روبروی ایران قرار دارند کل قدرت اتحادیه اروپا را در برمی‌گیرند و در این‌سوی میز لاریجانی نماینده رهبری است و با اختیارات تام از شخص اول مملکت پای میز مذاکره می‌نشیند.
این استاد علوم سیاسی با اشاره به چینش تیم دیپلماسی در مذاکرات پیش رو گفت: عراقچی، وزیر امور خارجه و مقام رسمی دولت است و هر تصمیم او می‌تواند به سرنوشتی مشابه تصمیمات ظریف در دولت حسن روحانی دچار شود. اما علی لاریجانی از طرف رهبر مأموریت گرفته و نماینده دولت نیست. سفر لاریجانی به لبنان پیش‌زمینه‌ای برای پذیرش مسئولیت سنگین‌تری بود که دفتر رهبری به وی محول کرده است.
وی در این رابطه افزود: نمی‌توان انتظار داشت با نشست روز جمعه مشکلات عمیقی که در روابط ایران و اروپا وجود دارد به پایان برسد اما چینش طرف ایرانی پای میز مذاکره نشان می‌دهد که روند مذاکرات با سرعت بیشتری دنبال خواهد شد و حصول نتیجه محتمل است.
پژوهشگر سیاست خارجی خاطرنشان کرد: تجربه دیپلماتیک این تیم آن‌چنان بالا نیست شاید بین این افراد تنها تخت روانچی تجاربی از مذاکره داشته باشد، ولی اختیارات آن‌ها بیشتر از تیم دیپلماسی دولت است. کاری که این تیم انجام خواهد داد در حد اختیارات دولت به‌ویژه دولت مسعود پزشکیان نیست، اما دستاوردی که حاصل خواهد شد، موردتهاجم تندروها قرار نمی‌گیرد.
وی گفت: اتحادیه اروپا با آمریکا فرق دارد. اروپاییان نمی‌توانند به خصومت با ایران ادامه بدهند. اما مسیر آشتی با غرب می‌تواند از اروپا آغاز شود. به عقیده من ایران نباید اروپا را از دست می‌داد. اروپا ازنظر تاریخی با ایران، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و هنر ما خط‌وربط دارد.
بیگدلی بیان کرد: ازنظر اروپا کمک نظامی و تسلیحاتی ایران به روسیه قابل‌پذیرش نیست. ایران باید این مسئله را حل کند. در سال‌های اخیر بخش اعظمی از دشمنی اروپاییان نسبت به جمهوری اسلامی از این موضوع نشات می‌گیرد.
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به وضعیت اقتصادی ایران گفت: مسئله بعد مربوط به پرونده هسته‌ای و در حوزه برجام است. رهبری در آخرین سخنان خود در این رابطه اعلام کرد که ما به غنی‌سازی 20 درصدی نیاز داریم که پیام راهگشایی است. ایران در شرایط اقتصادی ناگواری به سر می‌برد و باید گشایشی در روابط ایران و غرب ایجاد شود.
وی افزود: اصل مذاکرات ژنو مثبت است و امیدواریم نتیجه‌بخش باشد. برخی اظهارنظرها در این بازه زمانی ازجمله تهدید به غنی‌سازی با درصد بالا، انتقام‌گیری از اسرائیل و... در چهارچوب سیاست شکلات و شمشیر قرار دارد و جزو بازی‌های علم سیاست است.
علی بیگدلی در پایان سخنان خود اظهار داشت: ایران به دنبال سیاست انتقام‌جویانه نیست. برخی صحبت‌ها و اقدامات جزو قواعد سیاسی است و باید ادا شود. در داخل گروه‌هایی به شنیدن این صحبت‌ها نیاز دارند، فضای داخل باید کنترل شود. اصل مذاکره است که ایران وارد این مسیر شده و برای حصول نتیجه تلاش می‌کند.